Thứ Ba Tuần IV Mùa Vọng
Lc 1, 57-66
“Sinh nhật của Gio-an Tẩy Giả”
BÀN TAY CHÚA Ở VỚI CON TRẺ: MẦU NHIỆM ƠN GỌI VÀ SỨ MỆNH

Trình thuật Tin Mừng theo Thánh Luca hôm nay thuật lại một biến cố trọng đại trong hành trình cứu độ của Thiên Chúa: việc sinh hạ và đặt tên cho Gioan Tẩy Giả – vị ngôn sứ cuối cùng của Cựu Ước và là người dọn đường cho Chúa Cứu Thế. Câu chuyện bắt đầu thật bình dị, mang sắc màu của niềm vui gia đình: “Khi đến ngày sinh, bà Êlisabét hạ sinh một con trai”. Một bà cụ son sẻ, mang tiếng suốt đời vì không có con, nay sinh hạ một đứa trẻ khỏe mạnh trong tuổi già.
Đây là dấu chỉ rõ ràng rằng Thiên Chúa đã can thiệp. Chính vì vậy mà “láng giềng bà con nghe biết Chúa đã tỏ lòng nhân hậu lớn lao đối với bà liền đến chúc mừng bà”. Niềm vui ấy không chỉ dành cho gia đình, mà còn là niềm vui của cả cộng đoàn, bởi mọi người đều nhận ra bàn tay Thiên Chúa đang hành động cách nhiệm mầu. Hành động đến chúc mừng không chỉ là cử chỉ xã giao, nhưng là một hành vi thánh thiêng trong truyền thống Do Thái, khi cộng đoàn nhận ra dấu chỉ ân sủng của Thiên Chúa nơi gia đình nào đó. Câu chuyện trở nên đặc biệt hơn vào ngày thứ tám, ngày cắt bì – nghi thức truyền thống không chỉ khẳng định đứa trẻ là thành viên dân giao ước, mà còn là dịp đặt tên, biểu lộ căn tính và sứ mạng. Mọi người nghĩ rằng đứa trẻ sẽ mang tên cha là Dacaria, một điều hợp lý theo truyền thống dòng họ. Nhưng bà Êlisabét can đảm lên tiếng: “Không được, nó sẽ gọi tên là Gioan”. Câu trả lời này khiến người ta ngỡ ngàng, bởi “không ai trong họ hàng bà có tên đó”.
Lời khẳng định ấy không xuất phát từ ý riêng, mà đến từ mặc khải của Thiên Chúa qua thiên thần truyền tin. Hành động này cho thấy sự vâng phục của Êlisabét với kế hoạch Thiên Chúa. Người mẹ ấy không để truyền thống hay ý kiến của đám đông quyết định số phận của con mình, mà lắng nghe tiếng Chúa để tuân theo. Câu chuyện được đẩy lên cao trào khi người ta không chấp nhận lời bà và chuyển sang hỏi ông Dacaria. Điều đáng chú ý là Dacaria lúc đó vẫn còn bị câm vì đã không tin lời thiên thần loan báo trước kia. Nhưng ông xin một tấm bảng và quả quyết viết: “Tên nó là Gioan”. Hành động của ông là hành vi đức tin, là sự công nhận và chấp nhận chương trình của Thiên Chúa.
Ngay sau khi viết xong, lưỡi ông liền mở ra, và ông cất tiếng chúc tụng Chúa. Điều này cho thấy rằng: đức tin và sự vâng phục sẽ khai mở môi miệng của chúng ta, giúp ta thoát khỏi tình trạng câm nín – tượng trưng cho sự khép kín, nghi ngờ và không còn khả năng làm chứng. Khi Dacaria tin và cộng tác với kế hoạch của Thiên Chúa, ông được phục hồi và trở nên một chứng nhân sống động của quyền năng Thiên Chúa. Từ đó, niềm kinh ngạc lan rộng: “mọi người lân cận đều kinh hãi… người ta loan truyền mọi việc đó”. Những gì xảy ra nơi một gia đình nhỏ bé đã trở thành lời loan báo vang xa. Và mọi người đều đặt câu hỏi đầy chiêm niệm: “Con trẻ này rồi sẽ nên thế nào? Vì quả thực, bàn tay Chúa đã ở với nó”.
Câu hỏi ấy không chỉ là một tò mò tự nhiên, mà là sự ý thức về một mầu nhiệm: khi Thiên Chúa can thiệp, thì cuộc đời con người sẽ đi vào một hướng đi mới mẻ, bất ngờ và tràn đầy ân sủng. Dụng cụ mà Thiên Chúa chọn không nhất thiết phải hoàn hảo theo tiêu chuẩn con người, nhưng là những người biết lắng nghe, biết vâng phục và sẵn sàng để cho Ngài hành động. Tên “Gioan” – theo nguyên ngữ Do Thái nghĩa là “Thiên Chúa thi ân” – đã tóm gọn toàn bộ sứ mạng và căn tính của con trẻ. Nó là một dấu chỉ sống động về lòng thương xót của Thiên Chúa, không chỉ cho cha mẹ nó, mà cho toàn dân. Gioan sẽ là tiếng hô trong hoang địa, sẽ là ngọn đèn cháy sáng trước mặt Đấng Cứu Thế. Cậu bé ấy là hoa trái của lời cầu nguyện, là kết quả của sự trung thành, là chứng nhân của ân sủng.
Chiêm ngắm đoạn Tin Mừng hôm nay, mỗi người chúng ta được mời gọi nhìn lại đời sống mình trong ánh sáng của mầu nhiệm ơn gọi và bàn tay Thiên Chúa. Không ai trong chúng ta sinh ra một cách tình cờ, không ai sống cuộc đời này ngoài sự quan phòng của Thiên Chúa. Mỗi người là một “Gioan” – mang nơi mình một sứ mạng và được kêu gọi trở thành công cụ của lòng nhân hậu Thiên Chúa giữa trần gian. Khi nhìn vào những gì Thiên Chúa đã làm nơi gia đình ông Dacaria, ta được mời gọi tin tưởng rằng Thiên Chúa vẫn đang làm điều kỳ diệu trong chính gia đình chúng ta – dù đôi khi Ngài âm thầm và không theo cách mà chúng ta mong đợi.
Có thể ta đang sống giữa những nỗi thất vọng, những lời gièm pha hay truyền thống ràng buộc khiến ta không dám sống khác đi, không dám làm theo tiếng Chúa. Nhưng nếu ta can đảm như bà Êlisabét, dám chọn lựa theo thánh ý Chúa hơn là theo dư luận, ta sẽ thấy bàn tay Chúa hành động cách mạnh mẽ. Nếu ta kiên nhẫn như ông Dacaria, dù phải câm nín một thời gian vì yếu đức tin, nhưng rồi biết hoán cải và trở lại với Thiên Chúa, ta sẽ lại được nói lên những lời chúc tụng. Sự thinh lặng của ông Dacaria là hình ảnh của đời sống nội tâm, nơi chúng ta học cách lắng nghe hơn là nói nhiều. Có những lúc, Thiên Chúa cho ta trải qua “sự câm nín” – những lúc đau khổ, thử thách, bị hiểu lầm – không phải để trừng phạt, nhưng để giúp ta học lại ngôn ngữ của đức tin, để khi cất lời, ta chỉ nói những điều của sự sống, của Tin Mừng. Là Kitô hữu, chúng ta được mời gọi trở thành chứng nhân cho lòng nhân hậu của Chúa như chính Gioan đã trở nên. Chúng ta phải sống sao để những người xung quanh, khi nhìn thấy chúng ta, cũng phải ngạc nhiên mà thốt lên: “Người này rồi sẽ nên thế nào?
Vì quả thật, bàn tay Chúa đang ở với họ”. Trong một thế giới đầy bất định, ta được mời gọi sống xác tín rằng có một bàn tay đang nâng đỡ, dẫn dắt và gìn giữ ta trong từng bước đi – đó là bàn tay của Chúa. Hãy để đời sống gia đình chúng ta trở thành nơi Thiên Chúa được tôn vinh – bằng việc cầu nguyện chung, bằng cách giáo dục con cái trong đức tin, bằng việc sống gương mẫu trong yêu thương và tha thứ. Hãy để từng đứa con trong gia đình ta được gọi tên theo thánh ý Thiên Chúa – nghĩa là được giáo dục, được yêu thương và được dẫn dắt để nhận ra ơn gọi của mình giữa đời. Và nếu ta đang mang trong lòng những khát khao nhưng chưa thành, những lời cầu xin như của ông bà Dacaria ngày xưa, hãy vững tin rằng Thiên Chúa vẫn đang làm việc trong thinh lặng, và đến ngày đã định, lời hứa của Ngài sẽ ứng nghiệm – không phải theo thời gian của ta, mà theo sự khôn ngoan của Ngài.
Ước gì mỗi chúng ta biết sống như Gioan: dọn đường cho Chúa trong gia đình, trong cộng đoàn, trong môi trường sống – bằng lời nói, hành vi và nhất là bằng một đời sống khiêm hạ, thánh thiện. Và ước gì khi nhìn lại cuộc đời mình, chúng ta có thể nhận ra: bàn tay Chúa đã luôn ở với tôi. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
