Thứ Bảy Tuần XXXIV Thường Niên
(Tr) Lễ Đức Mẹ ngày thứ bảy
Đn 7,15-27; Lc 21,34-36
TỈNH THỨC VÀ CẦU NGUYỆN ĐỂ ĐỨNG VỮNG TRƯỚC MẶT CON NGƯỜI

Lời cảnh tỉnh của Chúa Giê-su trong Tin Mừng hôm nay vang vọng như một hồi chuông thức tỉnh lương tâm, đánh động tâm hồn mỗi người chúng ta về một thực tại mà không ai có thể né tránh: Ngày Con Người đến, ngày tận cùng của thế giới, ngày phán xét cuối cùng. Trong những ngày cuối năm phụng vụ, Giáo Hội không ngừng nhắc nhở con cái mình về cùng đích của cuộc đời, về sự cần thiết của việc chuẩn bị tâm hồn, không phải trong sợ hãi hoang mang, nhưng trong tinh thần tỉnh thức, cầu nguyện và hy vọng. Lời Chúa Giê-su phán: “Vậy anh em phải đề phòng, chớ để lòng mình ra nặng nề vì chè chén say sưa, lo lắng sự đời, kẻo Ngày ấy như một chiếc lưới bất thần chụp xuống đầu anh em.”
Lời cảnh báo ấy không chỉ dành cho các môn đệ xưa, mà còn mang tính tiên tri và thời sự cho người tín hữu hôm nay, khi mà đời sống đạo nhiều nơi đang rơi vào tình trạng hững hờ, chạy theo vật chất, và để cho thế gian lấn át đời sống tâm linh.
Chúng ta hãy dừng lại để chiêm ngắm từng tầng ý nghĩa trong lời dạy của Chúa Giê-su. Trước hết, Người nói: “Anh em phải đề phòng.” Cụm từ này diễn tả một thái độ chủ động, cảnh giác, không buông thả, không sống theo kiểu “tới đâu thì tới,” mà là sống có trách nhiệm với chính mình, với ơn gọi làm người, làm Kitô hữu. Sự đề phòng không chỉ là giữ gìn khỏi tội lỗi, mà còn là sự ý thức từng giây phút của đời sống, nhận ra rằng thời gian là quý giá, là ân sủng, và mỗi ngày sống là một cơ hội để hoán cải và lớn lên trong tình yêu Thiên Chúa. Chúa Giê-su chỉ rõ ba điều khiến lòng người ra nặng nề: “chè chén say sưa, lo lắng sự đời.” Đây không chỉ là những hành vi cá biệt, mà là biểu tượng cho lối sống hưởng thụ, buông thả, và để cho sự đời chiếm trọn tâm trí. “Chè chén say sưa” là hình ảnh của một đời sống chìm đắm trong khoái lạc vật chất, nơi con người tìm quên cuộc đời và bổn phận trong rượu chè, ăn chơi, hưởng thụ mà không còn nhớ đến Thiên Chúa, đến sự thật, đến những giá trị tinh thần. “Lo lắng sự đời” là biểu tượng cho sự nô lệ của tâm hồn trước cơm áo gạo tiền, danh vọng, địa vị, làm cho người ta sống như thể Thiên Chúa không còn hiện hữu, và ngày sau hết sẽ chẳng bao giờ đến. Chúa Giê-su không phủ nhận rằng cuộc sống có những lo toan, rằng con người phải lao động, phải bươn chải, nhưng Người nhấn mạnh rằng khi tâm hồn chỉ biết dán chặt vào những điều đó, khi không còn chỗ cho Thiên Chúa, cho sự sống vĩnh cửu, thì con người đang đánh mất chính mình.
Tiếp theo, Chúa dùng một hình ảnh rất cụ thể và bất ngờ: “Ngày ấy như một chiếc lưới bất thần chụp xuống đầu anh em.” Từ “Ngày ấy” ám chỉ ngày tận thế, ngày Chúa quang lâm, ngày mà tất cả sẽ phải ra trước tòa Thiên Chúa để chịu phán xét. Và điều đáng sợ không phải là cơn thịnh nộ, mà là sự bất ngờ. “Như một chiếc lưới bất thần chụp xuống” – hình ảnh này khiến chúng ta liên tưởng đến một cái bẫy bất ngờ, không ai kịp phòng thủ. Chính sự bất ngờ đó mới làm lộ rõ bộ mặt thật của lòng người.
Bởi vì nếu ai cũng biết giờ nào Chúa đến, thì ai cũng có thể chuẩn bị kịp thời. Nhưng chính vì không biết giờ nào, ngày nào, mà sự tỉnh thức trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Đó là lý do tại sao Chúa tiếp tục dạy: “Vậy anh em hãy tỉnh thức và cầu nguyện luôn.” Tỉnh thức không có nghĩa là không ngủ về thể lý, mà là một thái độ nội tâm: sẵn sàng, canh chừng, biết phân định điều tốt xấu, điều thuộc về Chúa và điều dẫn ta xa Người. Tỉnh thức là để tâm hồn luôn mở ra cho ánh sáng sự thật, cho tiếng nói của lương tâm, cho Lời Chúa vang vọng trong tâm trí. Còn cầu nguyện luôn không có nghĩa là lúc nào cũng đọc kinh, nhưng là sống trong tương quan không ngừng với Thiên Chúa, để mọi hành động, lời nói, suy nghĩ đều quy hướng về Chúa, được thấm nhuần tinh thần Tin Mừng.
Chính sự kết hợp thường xuyên với Chúa sẽ giúp ta “đủ sức thoát khỏi mọi điều sắp xảy đến và đứng vững trước mặt Con Người.” Đây là phần thưởng và là mục tiêu tối hậu của đời sống Kitô hữu: không phải chỉ để thoát nạn, mà là để “đứng vững trước mặt Con Người.” Trong ngày tận thế, khi tất cả sụp đổ, khi mọi vinh hoa trần gian tan biến, điều còn lại là khả năng đứng vững trước Đấng phán xét, với lương tâm trong sạch, với đức tin kiên vững, và với trái tim đầy tình yêu.
Chúng ta hãy nhớ rằng, Con Người mà Chúa Giê-su nói đến ở đây chính là chính Người – Đấng đã đến trong khiêm hạ, sẽ trở lại trong vinh quang. Và ngày ấy không chỉ là ngày tận cùng của thế giới, mà cũng là ngày tận cùng của mỗi người, ngày ta nhắm mắt lìa đời, ngày cuộc sống trần gian khép lại để mở ra cánh cửa vĩnh cửu. Chẳng ai biết ngày ấy đến lúc nào. Người già có thể sống thêm nhiều năm, người trẻ có thể ra đi bất ngờ. Người khỏe mạnh hôm nay có thể bất ngờ gặp biến cố. Vì thế, tỉnh thức và cầu nguyện không phải là chọn lựa, mà là lối sống khôn ngoan và cần thiết cho mọi Kitô hữu.
Và nếu chúng ta muốn sống tỉnh thức và cầu nguyện thật sự, thì không gì bằng sống từng ngày như thể đó là ngày cuối cùng. Hãy sống trọn vẹn trong hiện tại, với trái tim rộng mở, với tâm hồn sạch trong, với lòng bác ái chân thành.
Đừng trì hoãn việc hoán cải, đừng chần chừ làm điều tốt, đừng để lòng mình ra nặng nề vì những chuyện phù du. Sống tỉnh thức là biết dành thời gian cho Chúa mỗi ngày, dù chỉ là vài phút thinh lặng cầu nguyện, đọc một đoạn Lời Chúa, xét mình trước khi ngủ. Là biết trân trọng những mối tương quan, không để sự giận hờn chia cách tình thân. Là biết đối xử công bằng, yêu thương, tha thứ, và xây dựng. Sống cầu nguyện là biết dâng lên Chúa những lo toan đời thường, không để chúng đè bẹp tâm hồn, mà để Chúa đồng hành trong từng khoảnh khắc, hướng dẫn từng quyết định, chữa lành từng vết thương. Và khi ta sống như thế, thì bất kể ngày ấy đến khi nào, ta cũng không sợ hãi, vì ta đã sẵn sàng. Ta sẽ được “đứng vững trước mặt Con Người,” như người đầy tớ trung tín chờ chủ về.
Lời Chúa hôm nay không gieo rắc nỗi sợ, nhưng là ánh sáng hy vọng cho ai biết chuẩn bị, cho ai sống trọn mỗi ngày trong ân nghĩa Chúa. Và đây cũng chính là sứ điệp mà Giáo Hội muốn chúng ta ghi khắc trong những ngày cuối năm phụng vụ. Đừng để năm cũ khép lại mà tâm hồn vẫn còn ngủ mê. Hãy để lời cảnh tỉnh của Chúa trở thành bước ngoặt, là tiếng chuông thức tỉnh để ta quay về, để làm lại từ đầu, để sống đẹp lòng Chúa hơn. Càng gần mùa Vọng – mùa mong chờ Chúa đến – ta càng được mời gọi chuẩn bị nội tâm. Hãy dọn sạch những bận tâm vô ích, hãy thanh lọc tâm hồn khỏi những gì trói buộc ta vào thế gian, để lòng ta nhẹ nhàng hơn, hướng thượng hơn. Hãy tìm đến Bí tích Hòa Giải, nơi ta được Chúa tha thứ và ban sức mạnh để sống tỉnh thức. Hãy siêng năng tham dự Thánh lễ, vì nơi đó ta gặp Chúa thật sự, được nuôi dưỡng bởi Mình Máu Thánh Người, được củng cố đức tin. Hãy làm điều tốt mỗi ngày, vì không ai biết hành động yêu thương nào hôm nay sẽ được ghi nhận mai sau. Hãy gieo hạt giống Tin Mừng nơi môi trường sống: gia đình, nơi làm việc, giáo xứ, xã hội.
Bởi khi ta sống như thế, thì “Ngày ấy” không còn là chiếc lưới bất ngờ khiến ta sợ hãi, nhưng là giờ phút hạnh phúc, nơi ta được nhìn thấy Con Người, Đấng Cứu Độ, với nụ cười đón nhận: “Hãy đến, hỡi người tôi tớ trung tín.” Vậy, chúng ta hãy cùng nhau bước vào những ngày cuối năm phụng vụ với một tâm hồn thanh thản, một đời sống cầu nguyện sốt sắng và một tinh thần tỉnh thức kiên trung, để khi Chúa đến, dù vào lúc nào, chúng ta cũng sẵn sàng bước vào sự sống đời đời với Người.
Lm. Anmai, CSsR
