ĐỪNG VỤ LUẬT

Thứ Hai tuần XXX TN  

Lc 13, 10-17

Trong xã hội, luật lệ là điều cần thiết để duy trì một trật tự ổn định. Đôi khi luật đem lại sự công bằng cho kẻ yếu thế, nhưng đôi lúc nếu chỉ giữ luật theo nghĩa đen, thì vô tình luật lại đánh mất tinh thần bác ái đối với đồng loại, khi chỉ biết đối xử với nhau theo đúng luật. Bài Tin Mừng hôm nay là một điển hình.

Sứ điệp mà Tin Mừng hôm nay có thể gợi lên cho chúng ta để cùng đào sâu và sống. Chúa Giêsu luôn dành ưu ái cho những người nghèo khổ, những kẻ bé mọn, những người bị xã hội đẩy ra bên lề. Ðể đến với những người này, Ngài sẵn sàng vượt qua mọi thứ rào cản.

Trang Tin Mừng theo Thánh Luca hôm nay (Lc 13, 10-17) thuật lại một phép lạ của Chúa Giêsu chữa người phụ nữ bị còng lưng, mà Ngài thực hiện việc này trong ngày ba-bát, một ngày cấm làm việc của người Do Thái.

Sứ mệnh Mêsia của Ngài được thể hiện rõ nhất khi Ngài xua trừ ma quỉ. Thiên tính của Ngài biểu hiện tuyệt vời nhất khi Ngài tỏ rõ sức mạnh trên quyền lực sự dữ. Hành vi đặt tay trên bà là hành vi trừ tà và bàn tay ban truyền sức mạnh của Thiên Chúa. Ngày nay chúng ta vẫn thấy Giáo Hội dùng nghi thức đặt tay khi ban Bí Tích Thêm Sức hay truyền Chức Thánh…

Trong Tin Mừng hôm nay, để chữa bệnh cho một người phụ nữ bị còng lưng, Ngài đã vượt qua một trong những thứ rào cản gai góc nhất đối với người Do Thái là những cấm kỵ của ngày hưu lễ. Nhiều người Do Thái mà ông trưởng hội đường là điển hình nại đến những cấm kỵ của ngày hưu lễ để bắt bẻ Chúa Giêsu, nhưng Ngài đã vạch mặt chỉ tên những kẻ đạo đức giả. Ðạo đức giả là bởi vì họ vẫn lén lút làm việc xấu trong ngày hưu lễ nhưng lại ngăn cản không cho người khác được làm việc thiện trong ngày này.

Chính Chúa đã khẳng định: Thầy đến không phải là để bãi bỏ, nhưng là để kiện toàn lề luật (x. Mt 5,17). Chúa kiện toàn bằng cách thổi vào lề luật một tinh thần yêu thương. Thánh Phao-lô khẳng định: “yêu thương là chu toàn lề luật” (Rm 13,10). Nói cách khác: cùng đích của lề luật là phải giúp người ta sống trọn tình yêu. Lề luật ra đời vì lợi ích của cộng đồng và để thăng tiến cá nhân. Cộng đồng và cá nhân thăng tiến đúng đắn khi hướng đến cuộc sống đầy yêu thương. Như vậy, bản chất và cùng đích của luật là tình yêu. Luật tồn tại vì tình yêu. Đó là lý do khiến Chúa Giê-su không ngần ngại chữa bệnh trong ngày sa-bát. Giữ luật kiêng việc ngày sa-bát còn ý nghĩa gì, khi nó cản trở ta làm một việc yêu thương? Tình yêu phải vượt trên lề luật.

Câu 10 giới thiệu về việc Chúa Giêsu làm trong ngày sa-bát: giảng dạy. Ngài đã giữ đúng luật khi giảng dạy, để tôn vinh Thiên Chúa, để giải thích sách luật, để hướng dẫn người khác trên đường thiêng liêng. Ngài làm một công việc bình thường của một Rabbi nhưng  ở đó có một phụ nữ quỉ ám làm cho tàn tật đã 18 năm “ lưng còng… không thể đứng thẳng lên” ( c.11). Đây là hình ảnh của một con người nô lệ: nô lệ của bệnh tật, của sự dữ và của ma quỉ.

Thánh Luca khẳng định quỉ đã khiến bà như vậy. Bà đã mang cái ách thống trị của ma quỉ suốt 18 năm, mà  không sao ngước đầu lên được. “ Một phụ nữ, bị  tật nguyền, do ma quỉ khống chế”. Hình ảnh  này khiến chúng ta thấy : bà là người nghèo nhất trong các người nghèo, không có chỗ tựa nương bám vúi. Bà bất lực hoàn toàn và hình như cam chịu số phận. Thái độ đó khiến lòng nhận hậu của Chúa Giêsu bừng mở. Thoạt vừa trông thấy, Ngài gọi “Này bà, bà được giải thoát khỏi tật nguyền” ( c.12). Một lời đem lại sức cứu độ. Câu trả lời của Chúa Giêsu như khẳng định thiên tính và sứ mệnh của Ngài. Ngài là Thiên Chúa có quyền trên sự dữ và ma quỉ. Ngài đến để cứu con người thoát khỏi ách thống trị của chúng.

Sau khi Chúa Giêsu đặt tay trên bà, Chúa đã chữa lành và giải thoát bà khỏi ách nô lệ của ma quỉ. Ngay lập tức “ bà đứng thẳng lên và tôn vinh Thiên Chúa” ( c.13). Đây là hành vi của người được giải phóng khỏi ách nô lệ.

Việc đứng thẳng như muốn rũ bỏ mọi tội lỗi, điều ô uế đã đeo bám trên mình khẳng đinh mình là người tự do. Tôn vinh vì những việc kỳ diệu Chúa đã thực hiện cho dân Ngài, do tình thương của Ngài.

Câu 14 nói lên thái độ và con người của ông Trưởng Hội Đường. Để tỏ ra uy quyền của người Trưởng Hội Đường nắm giữ và bắt người khác thi hành đúng luật, nên ông tỏ ra tức tối và lên tiếng nhắc nhở cả cho đám đông và Chúa Giêsu “ có 6 ngày phải làm việc, thì đến xin chữa bệnh trong ngày đó, đừng đến vào ngày Sa-bát”. Một giọng điệu nghe có vẻ là người tuân giữ lề luật, nhưng đây chỉ là lối giữ luật vụ hình thức, bởi nội dung sâu xa của luật vẫn là lòng bác ái đối với anh em đồng loại. Chúa Giêsu đã chữa cho người phụ nữ, giờ đây Ngài muốn chữa bệnh thiêng liêng cho ống Trưởng Hội Đường và các kẻ chống đối Ngài: Ngài lên tiếng: đạo đức giả ! Trong ngày Sa-bát, bò lừa còn được dẫn đi uống nước mà .

Trong 2 câu 15 và 16, Chúa Giêsu đã dẫn chứng và đưa ra một lối so sánh rất ngoạn mục : một bên là con lừa, con bò, còn bên kia là một con người. Một bên chỉ để giải khát thân xác, còn bên kia là giải thoát cả về đời sống tinh thần. Tại sao các ông sẵn sàng thực hiện những công việc chỉ đáp ứng những nhu cầu thân xác của một con vật, mà lại tỏ ra cứng nhắc khi giải thoát cho một con người đã bị ma quỉ kiềm chế bấy lâu ? Tại sao các ông chỉ thấy sự cần thiết cho một thân xác của con vật, mà không thấy nhu cầu thiêng liêng của một con người? . Vậy mà các ông nhận mình là cha, là mẹ của dân sao?

Thật thế, các vấn nạn Chúa Giêsu đặt ra để ông Trưởng Hội Đường và các người theo phe ông nhận ra cốt lõi của luật. Trước hết và trên hết đó là lòng nhân ái. Nhiều khi chúng ta dùng luật mà xem thường hay xúc phạm vùi dập của con người. Câu 17 là câu kết luận của bài Tin Mừng “ những kẻ chống đối Chúa Giêsu phải xấu hổ còn toàn dân thì vui mừng” . Đó là 2 thái độ của những người nghe Lời Chúa. Câu trả lời của Chúa Giêsu đã cho họ biết họ đang đứng ở vị trí nào trong Nước Thiên Chúa.

Ðối với Chúa Giêsu, Lề Luật được làm ra vì và cho con người, chính vì thế mà Ngài đã khẳng định Lề Luật và sách các ngôn sứ đều qui về một mối duy nhất là yêu người. Vì yêu thương con người, Chúa Giêsu đã sẵn sàng vượt qua mọi thứ rào cản để đến với con người. Ngày nay, Ngài cũng mời gọi chúng ta bước theo Ngài, sẵn sàng vượt qua mọi chướng ngại và đạp rào cản trong cuộc sống để tìm đến với tha nhân, nhất là những kẻ bé mọn, những người bị đẩy ra bên lề cuộc sống do luật pháp và truyền thống của con người dựng lên nhưng cũng có vô số những rào cản do chính chúng ta dựng lên ngay trong tâm hồn và trong ánh mắt của chúng ta. Những rào cản đó là lòng hận thù, sự ích kỷ và nhất là thái độ dửng dưng của chúng ta trước nỗi khổ đau của người khác.

Ngày hôm nay cũng thế, trong chúng ta, vẫn có khối kẻ sống nệ luật như ông Trưởng Hội Đường này. Có khi ta rất mạnh dạn để dùng luật Chúa và luật Giáo Hội để lên án tố cáo người khác, không đúng nơi, đúng lúc. Một cách không nhân nhượng. Và rồi chúng ta dễ dàng thoải mái xét đoán khi không có thẩm quyền ấy và nhiều khi những lời tố cáo đó chỉ theo nhãn quan tình cảm của ta mà thôi. Như người Do Thái xưa đã dùng luật mà lên án Chúa Giêsu, ngày nay chúng ta cũng dùng chính Lời Chúa để kết tội người khác một cách vô tình hay hữu ý.

Tuệ Mẫn