Thánh Augustinô CON YÊU CHÚA QUÁ MUỘN MÀNG

Nói đến thánh Augustinô, phải nói rằng có quá nhiều chuyện để nói, giản đơn rằng cuộc đời của Ngài đã được thêu dệt bằng nhiều nét chấm phá thật hay.

Trong nhiều tâm tư của Ngài, một đoản khúc tâm tình của thánh Augustinô thật hay : Ngài có đó khi con tưởng mình đang cô đơn. Ngài nghe con khi chẳng ai đáp lời. Ngài yêu con khi mọi người lìa bỏ xa con, khi tình đời là mối giây oan, ân tình Ngài hằng luôn chan chứa. Ngài có đó giang tay chờ đợi con bao năm. Ngài kêu con mong được con đáp lời.

Ngài bên con trên đường đời mờ khuất tương lai, chân mệt nhoài thập giá trên vai, con mong đáp tình yêu Chúa. Ngài có đó như bóng hình nào trong con tim. Ngài bên con thế mà con vẫn tìm. Ngài thương con xoa dịu hồn đầy vết thương đau, tha tội tình nhẹ gánh gian nan, con tin Chúa là tình yêu. Tâm tình thật dễ thương để nói với Chúa về con người của mình : Ôi con yêu Chúa quá muộn màng, con yêu Chúa quá muộn màng.

Ngài đã chiến thắng, con mù lòa Ngài đã chiếu sáng. Ngài tỏa ngát hương và làm con say mê. Ngài là dịu êm và làm con khao khát ngày đêm. Đây là một đoạn trong quyển “Tự Thú” của thánh Augustinô. Huyền nhiệm về tình yêu của cuộc đời thánh Augustinô. Cảm thấy muộn nhưng còn kịp, Augustinô đã đắm đời mình trong tình yêu Thiên Chúa để bù lại những tháng năm vụt mất. Augustinô cất tiếng khóc chào đời năm 354 trên đất Phi Châu trong một gia đình trung lưu với những khuynh hướng tôn giáo hỗn hợp : Cha của Augustinô là Patricius, một người ngoại đạo sống khá phóng túng, nuôi nhiều tham vọng cho cậu con trai đầy hứa hẹn này.

Mẹ Augustinô là Monica, một Kitô hữu sốt sắng đã dành cho chàng một tình thương đặt biệt sáng suốt, đã phải khuyên răn và khóc lóc nhiều về hạnh kiểm của con mình nhưng cuối cùng đã được chứng kiến cuộc trở lại của Augustinô và đồng thời được Augustinô dẫn lên những đỉnh cao của chiêm niệm và lòng say mê Thiên Chúa. Nói về thiếu thời của mình, Augustinô không hề giấu diếm : “Tôi chỉ ham chơi”. Cậu bé thần đồng ấy rất sợ đi học, nhưng khi đã bị đẩy đến trường thì cậu trở thành một học sinh ưu tú vượt hẳn các bạn đồng liêu. Đặt nhiều hy vọng vào con đường học vấn của cậu, thân sinh đã gửi cậu đến Carthagô là một trong những trung tâm văn hóa trứ danh đương thời. “Tôi đến thành Carthagô, tất cả chung quanh tôi vùng dậy những quay cuồng đam mê ngang trái”. Augustinô học hành xuất sắc bao nhiêu thì ăn chơi cũng sành sỏi bấy nhiêu. Chàng đã yêu và yêu tha thiết với sức đam mê mãnh liệt của loài người với một trái tim nóng hổi, với tất cả giác quan nhạy bén. “Lao mình vào tình ái, tôi muốn bị kẹt trong đó luôn”. Với tài hùng biện sẵn có, Augustinô tự rèn luyện khoa ăn nói và làm quen với các văn hào la tinh, với các triết gia Hy Lạp. Một hôm tình cờ chàng giở quyển Hortensius của Cicéron, và nhận được ánh sáng bừng chiếu qua những hàng chữ của tác giả. “Quyển sách này đã đổi hẳn các tình cảm của lòng con, hướng con về với Chúa, các ước nguyện và ý muốn của con được xoay chiều. Tất cả những ước mộng viễn vông trở thành phi lý. Với một sức mạnh phi thường, con thèm muốn đức khôn ngoan bất diệt. Con bắt đầu đứng dậy trở về với Ngài”.

Từ Carthagô, cuộc sống dần đưa chàng đi tìm kế sinh nhai tại Rôma, Milan. Augustinô nay đã 30 tuổi, với thời gian, nhiều mộng đẹp đã tan vỡ. Những khó nhọc của cuộc sống giúp chàng trưởng thành hơn. Cho tới một ngày kia, ơn Chúa đã toàn thắng, như một cơn gió lốc cuốn đi tất cả những do dự, khắc khoải trong lòng Augustinô. Một hôm, ngồi ngoài vườn với một người bạn chí thân, Augustinô nghe tiếng trẻ nhỏ nhẩm câu: “Hãy cầm lấy mà đọc”. Nghe vậy, Người mở thánh thư và câu đâu tiên Người đọc là: “Hãy mặc lấy Đức Kitô và đừng thỏa mãn với những đam mê xác thịt”. Lời này đánh động và làm cho Augustinô thay đổi cả cuộc đời. Đây chính là lời đáp của ơn trên. Augustinô chạy báo tin vui này cho mẹ. Bà điềm nhiên trả lời: “Mẹ đã biết mà, Mẹ ở đâu thì con cũng sẽ đến đó”. Sứ mệnh của bà đã chấm dứt, bà mừng rỡ thấy Augustinô bắt đầu cuộc sống mới. Từ nay, Augustinô sẽ rảo bước trên con đường của Luật Chúa. “Dưới sự hướng dẫn của Ngài, Lạy Chúa, con đã bước vào chính thâm tâm con. Con đã làm được điều đó nhờ sức Chúa nâng đỡ.”

Và rồi, Augustinô cảm nghiệm được sự khiêm tốn, sự hạ mình như trang Tin Mừng mà chúng ta vừa nghe cũng như khám phá Thiên Chúa là Đấng đáng để cho ta bán hết tất cả để đi theo. Với tâm tình đã cảm, Augustinô quyết tâm rút vào sa mạc sống ẩn dật để được thưởng thức Chúa, nhưng Augustinô sẽ không bao giờ được sống ẩn dật lâu. Danh tiếng của ngài đã được truyền lan, dân chúng theo đuổi Augustinô xin ngài hướng dẫn họ, xin ngài cố vấn cho họ trong công ăn việc làm, chỉ dẫn cho họ đường ngay nẻo chính. Sau khi ăn năn trở lại, ngài đã nhận lãnh Phép Rửa vào năm 33 tuổi, chỉ sau đó 3 năm ngài được phong chức linh mục, 5 năm sau đó được đề cử làm giám mục thành Hippone. Duyệt qua cuộc sống của thánh Augustinô, chúng ta có thể nói: Ngài là một tội nhân đã trở thành thánh nhân nhờ được Thiên Chúa đến gõ cửa lòng bằng câu nói mạnh mẽ của thánh Phaolô: “Ðừng sống theo dục tình và lạc thú dâm ô, nhưng hãy mặc lấy Ðức Giêsu Kitô”. Từ cảm nghiện đó, Tình Yêu của Thiên Chúa đã ôm lấy đời ngài, không bao giờ buông tha ngài, trái lại tạo trong tâm hồn ngài một sự khắc khoải và khao khát để đáp trả lại lời mời gọi yêu thương của Thiên Chúa. Ngoài lời mời gọi và thôi thúc của Tình Yêu Thiên Chúa, quãng đầu cuộc đời của Augustinô, một tội nhân trở thành thánh nhân, có lẽ được vẽ lại bằng những nét chấm phá và những bàn tay cộng tác với ơn Chúa trong việc hoán cải như sau: Trước tiên, cường độ của sức sống nơi ngài trên con đường thụt lùi xa lìa Thiên Chúa cũng như cường độ mãnh liệt hơn của sức sống ấy trên con đường tiến về Thiên Chúa. Tiếp đến, những dòng nước mắt sầu đau và những kinh nguyện thành tâm của mẹ ngài, bà thánh Mônica dâng lên Thiên Chúa trong kiên tâm, bền chí ròng rã bao năm trời. Và sau cùng là sự hướng dẫn tận tình của thánh Giám Mục Ambrôsiô.

Tất cả những yếu tố trên cộng lại đã giúp chuyển tình yêu cuộc sống thành một cuộc sống cho và vì Tình Yêu, như thánh nhân đã tự thú trong đoạn sách được trích dẫn ở trên: “Lạy Chúa, con yêu mến Chúa quá trễ, ôi vẻ đẹp của ngàn xưa, nhưng muôn thuở vẫn còn tươi mát, trẻ trung”. Nhìn lại cuộc đời của Augustinô, lòng ta trỗi lên một niềm hy vọng để dẫu rằng trước đây ta có tội lỗi, ta có yếu đuối nhưng ơn Chúa chiến thắng con người xác thịt của ta nếu như ta cộng tác, nếu như ta quay về với Chúa. Augustinô là người thích sống đời sống chiêm niệm nhưng rồi Chúa lại thúc dục ngài hoạt động. Cuộc trở lại của ngài cho chúng ta một gương về sinh hoạt tông đồ. Nếu chúng ta được mời gọi hoạt động, hãy chấp nhận như một bổn phận đức ái, nhưng đừng lãng quên chiêm niệm vì công việc tông đồ của chúng ta cần có hậu thuẫn của một sự tiếp xúc mật thiết với Chúa và nguồn mạch sự sống và chân lý.

Thánh nhân đã để lại cho Giáo Hội nhiều áng văn lỗi lạc về Thiên Chúa tuyệt đỉnh của tình yêu. Những châm ngôn của Ngài đã trở nên bất hủ và qua các thế hệ đã làm của ăn tinh thần cho nhiều tâm hồn: “Tình yêu là sức mạnh của tôi. Chúa đã sinh con ra cho Chúa và tâm hồn con luôn khắc khoải cho đến lúc được nghỉ ngơi trong Chúa.” Xin Chúa thêm ơn cho ta và qua lời chuyển cầu của thánh Augustinô cho ta cảm nghiệm được rằng yêu Chúa không bao giờ muộn cũng như tình yêu của Chúa là sức mạnh của cuộc đời ta.

Sưu tầm