Thứ Sáu tuần XVI TN
Gr 3:14-17; Gr 31:10,11-12,13; Mt 13:18-23
TA THUỘC MẢNH ĐẤT NÀO ?
Từ công việc đồng áng quen thuộc của người nông dân, Chúa Giêsu dẫn chúng ta tới đời sống tâm linh, cụ thể là việc lắng nghe và sống Lời Chúa. Tâm hồn mỗi người là những mảnh đất khác nhau: bên vệ đường, nơi sỏi đá, trong bụi gai hay mảnh đất tốt. Hạt giống là Lời Hằng Sống được Thiên Chúa gieo vào tâm hồn mỗi người.
Tuy thế, Lời Chúa chỉ có thể sinh hoa kết quả dồi dào nơi một mảnh đất tốt, tức là một tâm hồn biết đón nhận và sống Lời Chúa. Hiệu quả của Lời Chúa cốt yếu tùy thuộc vào cách thế đón nhận và lối sống của mỗi người.
Vệ đường, sỏi đá, bụi gai vẫn tiếp tục cản trở công việc gieo trồng, nhưng người nông dân của Nước Trời không vì thế mà bỏ cuộc. Có những gieo vãi qui mô ồ ạt, nhưng cũng có những gieo vãi âm thầm: âm thầm trong thinh lặng hằng ngày, âm thầm trong những khước từ, âm thầm trong những bách hại dưới mọi hình thức, nhưng đó vẫn là sự âm thầm cơ bản nhất trong bất cứ sự gieo vãi nào, hay nói theo Ðức Phaolô VI trong Tông huấn Loan Báo Tin Mừng: đó là một sự công bố thinh lặng Tin Mừng, nhưng rất hiệu nghiệm.
Lẽ thường, không ai muốn mình là mảnh đất xấu, ai cũng muốn mình được nhìn nhận là người đạo hạnh hay ít ra là chấp nhận được. Nhưng thực tế đời sống nhiều khi lại cho thấy sự trái ngược đến khó hiểu: ta vẫn đọc kinh, vẫn đi lễ, vẫn cố gắng sửa mình nhưng dường như đời ta vẫn cằn cỗi, thui chột.
Ngẫm lại mà xem, nhiều lúc ta giống cái vệ đường chai lì đầy đá sỏi vì đã chẳng hiểu hoặc không muốn hiểu sứ điệp Lời Chúa dành cho ta. Một lời mời tha thứ, một tiếng gọi quảng đại với tha nhân không khó để ta hiểu, vậy mà rất có thể nhiều lần ta đã giả điếc làm ngơ hoặc giải nai chẳng hiểu chăng?
Nhiều lúc ta cũng không khác gì đám đất mệt chứa đầy những gai góc. Ta mỏi kiệt quệ vì đã dành quá nhiều thì giờ, công sức và tiền của cho công việc, nghề nghiệp, thú vui và địa vị hơn là đến với các lớp giáo lý, hơn là cầu nguyện và suy ngẫm Lời Chúa.
Nghĩ đến đây, ắt hẳn ta đã hiểu vì sao ta có cảm giác buồn vì đời mình chẳng được là mảnh đất tốt; và hẳn ta cũng cảm thấy khao khát hơn lúc nào hết muốn cho đất hồn mình hóa tốt.
Làm thế nào để cải tạo đất tâm hồn ta đây? Làm thế nào để mảnh vườn tâm hồn ta sinh hoa kết quả dồi dào?
Tuy không phải là đất tốt, nhưng vườn hồn ta cũng có những góc đã là đất tốt cùng với những góc cần được cải tạo hoặc lâu nay bị bỏ quên và Lời Chúa chưa đến được. Tuy phận người vốn mỏng dòn yếu đuối, gai góc đá sỏi cũng gắn liền với phận người và không dễ để dọn dẹp, nhưng không phải là đời đời không có thay đổi.
Như đã nói, mảnh đất tâm hồn sẽ được biến đổi nếu bản thân ta thực sự khao khát và tích cực cộng tác với ơn Chúa. Niềm khao khát của ta phải kèm theo sự kiên nhẫn, phải đi cùng thời gian và phải biết chờ đợi. Thái độ cộng tác của ta phải tỏ lộ qua việc làm. Việc làm cần thiết nhất và trước nhất phải là cầu nguyện. Và rồi qua đời sống cầu nguyện, ta được Chúa ban ơn để biết kiên nhẫn chờ đợi, kiên nhẫn trả giá và đánh đổi, nhất là để có cơ hội hiểu được Lời Chúa, nếm được sự ngọn ngào của Lời Chúa và cảm nhận sức mạnh tái sinh của Lời Chúa.
Chúa Giêsu giải thích rằng hạt giống trong dụ ngôn chính là Lời Chúa, hạt giống Lời Chúa. Hẳn rằng mọi hạt giống này đều có phẩm chất tốt, có sức ban sự sống, được gieo cùng thời điểm và từ một người gieo là Chúa Giê-su. Nhưng kết quả thì khác nhau: hạt thì bị quỷ dữ lấy đi, hạt thì khô héo ở trên đá sỏi, hạt thì chết nghẹt trong bụi gai; chỉ có những hạt rơi vào đất tốt thì sinh hoa kết quả đáng mừng. Dụ ngôn ngầm ý rằng kết quả khác biệt như thế là do từng loại đất, nghĩa là do điều kiện tâm hồn, do cách thế đón nhận Lời Chúa của từng người khác nhau.
Qua trang Tin Mừng hôm nay, có lẽ phần đa độc giả sẽ thấy phảng phất đâu đó cảm giác thất vọng và chán nản vì thấy mình không phải là mảnh đất tốt như mong đợi. Cảm giác này có thể sẽ làm nảy sinh thắc mắc là “tại sao tôi lại không thể là mảnh đất tốt ? tôi có thể trở thành mảnh đất tốt được chăng?”
Bình tĩnh và chân thành, tôi, bạn và anh chị, chúng ta cùng nhau đọc lại những lời giải thích khá rõ ràng, ân cần và và không kém phần thẳng thắn của Chúa Giêsu cho các môn đệ của Ngài.
Với ơn Chúa Thánh Thần, hẳn ta đã được soi sáng để nhận ra rằng giữa mảnh đất tâm hồn (nghĩa bóng) và mảnh đất thiên nhiên (nghĩa đen) vừa có một sự khác biệt rất lớn lại vừa có một sự tương đồng đến bất ngờ. Khác biệt ấy là mảnh đất vật chất không muốn và cũng không biết muốn cho mình tốt hơn; đang khi đó, con người có thể khao khát, nỗ lực và đón nhận sự trợ giúp để đổi đời, để trở thành mảnh đất tốt hơn và tốt nhất. Đất tâm hồn và đất thiên nhiên giống nhau ở chỗ: tùy vào ông chủ mà chất đất có thể thay đổi chứ không phải mãi mãi là tốt hoặc mãi mãi là xấu.
Lắng nghe Lời Chúa hôm nay, mỗi chúng ta được mời gọi trở về lòng mình để xét lại mảnh đất tâm hồn. Tâm hồn tôi thuộc loại đất nào? Đất vệ đường, đất sỏi đá, đất đầy gai hay đất phì nhiêu màu mỡ? Hạt giống Lời Chúa đã được gieo trong mảnh đất tâm hồn của tôi, nhưng tôi tiếp nhận và chăm sóc hạt giống Lời Chúa thế nào?… Mỗi chúng ta hãy tự trả lời cho chính mình, trong thinh lặng và cầu nguyện với Chúa Giêsu Thánh Thể. Quyết tâm dọn sạch lòng mình khỏi sỏi đá, gai góc – là những bộn bề, lo toan của cuộc sống – không bao giờ là dư thừa hay quá muộn. Hãy làm cho Lời Chúa sinh hoa trái trong mảnh đất tâm hồn, để Chúa là chủ và mục đích tối hậu của cuộc sống ta.
Ta hãy xin giúp ta để giúp ta cải tạo đất hồn ta bằng niềm khát khao liên lỉ và bằng đời cầu nguyện không ngừng. Xin Chúa ban cho chúng ta lời của Chúa cả khi chúng ta không muốn hoặc tránh né. Xin Chúa hãy kiên nhẫn dạy dỗ và giảng giải cho chúng ta và và xin đừng ngại thực hiện điều Chúa muốn nơi chúng ta.
Tuệ Mẫn