Thứ Ba Tuần XII Thường Niên : SỨ MẠNG ĐẶC BIỆT CỦA NGƯỜI DỌN ĐƯỜNG
Thứ Ba Tuần XII Thường Niên
SINH NHẬT THÁNH GIOAN BAO-TI-XI-TA, lễ trọng
Is 49,1-6; Cv 13,22-26; Lc 1,57-66.80
SỨ MẠNG ĐẶC BIỆT CỦA NGƯỜI DỌN ĐƯỜNG
Mừng Sinh Nhật Thánh Gioan Bao-ti-xi-ta, chúng ta chiêm ngắm khoảnh khắc bà Ê-li-sa-bét sinh con trai vào lúc “mãn nguyệt khai hoa,” và láng giềng cùng thân thích “đều chia vui với bà.” Bà cao niên, hiếm hoi, nhưng Thiên Chúa đã can thiệp cách kỳ diệu, đưa niềm hạnh phúc đến một gia đình tưởng như vô vọng. Cuộc sinh hạ Gioan mang tính phi thường, không chỉ vì xóa nỗi nhục không con cho hai ông bà già, mà còn báo trước một sứ mệnh vĩ đại: Gioan sẽ trở thành “tiếng kêu trong hoang địa,” chuẩn bị đường cho Đấng Mêsia. Việc đặt tên cho trẻ cũng lạ: thay vì dùng tên cha Da-ca-ri-a, bà Ê-li-sa-bét tuyên bố: “Không, phải đặt tên cháu là Gio-an.” Tên “Gio-an” nghĩa là “Chúa thi ân,” tóm gọn câu chuyện Chúa ban ơn ngoài sức tưởng. Đối với người láng giềng, “chẳng ai trong họ hàng” mang tên như vậy, nhưng chính Chúa sắp sửa làm điều mới mẻ, không theo lối thường tình. Khi Da-ca-ri-a, cha của trẻ, nhất trí đặt tên “Gio-an,” miệng lưỡi ông lại mở ra, không còn câm. Hành động xác nhận thánh ý Chúa này giải phóng ông khỏi án câm do nghi ngờ. Nơi Da-ca-ri-a, ta thấy bài học: ai đón nhận kế hoạch Chúa, kẻ ấy “mở miệng” chúc tụng Thiên Chúa. Láng giềng kinh sợ, đồn ra khắp miền núi Giu-đê, tự hỏi: “Đứa trẻ này rồi ra sẽ thế nào đây?” Vâng, “có bàn tay Chúa phù hộ em,” em lớn lên, trở nên Gioan Tẩy Giả, ngôn sứ phi thường, kêu gọi dân sám hối, mở lối cho Chúa Giê-su xuất hiện.
Thánh Kinh ngày lễ còn liên kết với Is 49,1-6 và Cv 13,22-26. Bài I-sai-a mô tả người tôi tớ được Chúa gọi từ khi còn trong lòng mẹ, “miệng lưỡi như gươm sắc,” đặt làm ánh sáng muôn dân. Lời này hoàn toàn phù hợp Thánh Gioan Tẩy Giả: dù chưa chào đời, Chúa đã chọn ngài, ban tên cho ngài. Ngày sau, Gioan cất tiếng oai hùng, rao giảng sám hối, thậm chí quở trách vua Hê-rô-đê sống gian tà. Miệng lưỡi ngài như gươm, lột trần tội ác, khơi dậy lòng hoán cải. Bài Công Vụ kể Phao-lô diễn giải sứ mạng Gioan: ngài là kẻ dọn đường, kêu mời dân Ít-ra-en “hãy sám hối,” rồi chỉ về Đấng đến sau mình, tức Chúa Giê-su. Qua các bài đọc, ta thấy mạch thống nhất: Gioan được sinh ra, lớn lên, chu toàn thiên chức dọn đường cho Đấng Mêsia. Cả cách ngài sống khổ hạnh, khiêm tốn, “đi trước Chúa trong thần khí và quyền năng Ê-li-a,” đều nhằm dẫn mọi người quay về Chúa. Cuối cùng, ngài hiến mạng, chết vì nói sự thật, trở thành chứng nhân kiên cường.
Trong câu chuyện sinh nhật Gioan, khuôn mặt chủ chốt là Da-ca-ri-a, người tư tế có lúc nghi ngờ sứ thần, nhưng sau đó vâng phục đặt tên “Gio-an.” Khi ông viết tên ấy trên bảng, miệng ông được mở, ông chúc tụng Thiên Chúa. Sự chuyển biến từ câm lặng đến ca tụng biểu lộ quyền năng Lời Chúa: ai tin và thi hành Lời, người ấy được tự do. Ta cũng có thể giống Da-ca-ri-a: có khi cầu nguyện suốt nhưng khi Chúa can thiệp thì ta chưa tin nổi, ngập ngừng “Dựa vào đâu tôi biết được?” Đó là tâm lý con người: sợ hãi trước điều thần linh vượt khuôn khổ. Thế nhưng, Chúa muốn chúng ta tin “không gì là không thể,” chấp nhận kế hoạch Ngài, sẽ thấy phép lạ. Riêng bà Ê-li-sa-bét, bà liền lên tiếng “Không, phải đặt tên cháu là Gio-an,” diễn tả niềm tin và quyết đoán. Chính nhờ bà, Da-ca-ri-a thêm dũng khí để hợp tác. Vậy, Thiên Chúa thường chọn kẻ yếu (ông bà già) nhưng vẫn làm nên điều vĩ đại, miễn họ tin cậy. Kết quả: Gioan trở thành “ngôn sứ Đấng Tối Cao,” “đi trước Chúa,” như Tin Mừng sau này nêu (Lc 1,76).
Khi áp dụng, “sinh nhật Gioan” mời ta nhìn vào ơn gọi của Hội Thánh và từng người. Thánh Gioan là “kẻ dọn đường,” ta cũng được gọi dọn đường cho Chúa đến giữa thời đại. Có thể ta không rao giảng công khai, nhưng lối sống ta, việc làm, lời nói đều có thể “chỉ đường” cho người khác đến với Chúa Giê-su, chiêm ngắm Chiên Thiên Chúa. Nếu ta giữ nếp sống khiêm nhường, công chính, hy sinh, thì ta đang “dọn đường,” khơi dậy câu hỏi trong họ: “Đứa trẻ này rồi ra sẽ thế nào?” Ẩn nghĩa, “người Kitô hữu này sao sống lạ, nhân từ, khác với lối đời?” Từ đó, họ khao khát tìm hiểu Chúa Ki-tô. Hãy nhớ, Gioan bảo “Tôi chỉ là tiếng kêu, còn Người phải nổi bật lên,” ta cũng đừng tìm vinh quang, mà luôn giới thiệu Chúa.
Nhìn vào tấm gương Gioan, ta thấy ngài dấn thân đến cùng, chấp nhận mất mạng vì lên tiếng cho sự thật. Xã hội hôm nay cần người Kitô hữu dám lên tiếng chống bất công, tệ nạn, không sợ bị thiệt. Khi ta không còn sợ mất danh hay địa vị, ta trở nên “tiếng kêu giữa hoang địa,” thức tỉnh lương tâm. Thánh Gioan Tẩy Giả cũng nổi bật đức khiêm tốn: khi đám đông kéo đến tôn sùng ngài, hỏi “Ông có phải Đấng Mêsia chăng?”, ngài khẳng định: “Tôi không xứng cởi quai dép cho Ngài.” Học hỏi đức khiêm nhường ấy, ta tránh thói tự cao, muốn chiếm chỗ trung tâm, quên rằng ta chỉ là “người dọn đường.” Còn Chúa Giê-su mới là Đấng Cứu Độ. Cuối cùng, Gioan sống khắc khổ trong hoang địa, nêu bật đức khó nghèo, thanh thoát, gần gũi người nghèo. Ta thử duyệt lại lối sống: có quá gắn bó vật chất, chạy theo hư danh? Hãy giảm bớt, chọn lối sống đơn giản, tập trung vào sứ mạng, vào tương quan với Chúa. Gioan chứng minh “hạnh phúc” không hệ tại xa hoa, mà ở sự kết hợp trọn vẹn với Chúa.
Đặc biệt, “tên cháu là Gio-an” gợi ý “Chúa thi ân.” Bản chất ơn gọi Kitô hữu là “hồng ân Chúa tặng,” không ai tự giành. Vậy ta phải sống ơn gọi cách biết ơn, luôn nhắc mình “Chúa quá thương tôi.” Bà Ê-li-sa-bét nói “Chúa đã cất nỗi hổ nhục tôi phải chịu.” Mỗi người cũng có thể thưa thế với Chúa: Người đã thương tôi, đã cất đi khổ tâm, ban ơn cứu độ. Để đáp lại, ta dâng lời tạ ơn, sống xứng đáng. Cuộc đời mình trở thành “loan báo tin mừng,” vì chính Chúa đã làm cho ta điều kỳ diệu. “Còn ai nghe cũng để tâm suy nghĩ,” mong sao người khác cũng “nghe” câu chuyện cuộc đời ta, họ cảm nếm tình thương Chúa.
Cuối cùng, “đứa trẻ này rồi ra sẽ thế nào đây?” – “Và quả thật, có bàn tay Chúa phù hộ em.” Chúng ta đón Mừng lễ Sinh Nhật Gioan với niềm vui: Thiên Chúa luôn trung thành với lời hứa, dọn đường cho Con Ngài đến. Sự ra đời của Gioan nhen nhóm hừng đông, báo rằng Mặt Trời Công Chính sắp ló rạng. Ta cùng hân hoan, xác tín Chúa vẫn “phù hộ” những ai trung thành. Thực tế, Gioan có cuộc sống gian nan, kết cục bị chém đầu, nhưng vinh quang thiên quốc sáng chói. Ai dấn bước “dọn đường,” có thể gặp bách hại, song “Thiên Chúa phù hộ” họ. Giáo Hội hôm nay cần sự can đảm đó. Hãy noi gương Gioan, đừng sợ hãi, đừng chùn chân trước áp lực trần gian. Con đường “làm chứng” có hy sinh, nhưng đem lại ơn cứu rỗi cho nhiều người. Đấy là niềm vui đích thật.
Tóm kết: Sinh Nhật Gioan Bao-ti-xi-ta nhắc ta ơn gọi kỳ diệu: “Gio-an” nghĩa là “Chúa thi ân.” Từ đôi vợ chồng cao niên son sẻ, Chúa làm nên “tiền hô,” “tiếng kêu trong hoang địa.” Bằng lối sống khắc khổ, khiêm hạ, Gioan rực sáng, thức tỉnh dân Ít-ra-en, dẫn họ đến Đấng Mêsia. Ngày nay, Chúa cũng muốn ta trở thành “tiếng kêu,” dọn đường Chúa đến giữa một thế giới nhiễu nhương. Ta cần bản lĩnh, nói sự thật, mời gọi sám hối, và khiêm nhường hạ mình trước Chúa Ki-tô. Noi gương Da-ca-ri-a, ta tránh nghi ngờ quyền năng Chúa, sẵn sàng để Lời Chúa mở miệng ta ra ca tụng Ngài. Như Ê-li-sa-bét, ta tin Chúa cất nỗi hổ nhục khỏi đời ta, và mạnh dạn công bố “tên cháu là Gio-an,” ý thức “mọi sự do ơn Chúa.” Mong sao người đời nghe và tự hỏi: “Đứa trẻ này rồi ra sẽ thế nào đây?” – và nhờ đó, họ khám phá kế hoạch Chúa cứu độ, tiếp tục nối dài sứ mệnh dọn đường, “đưa nhiều con cái về với Chúa.” Amen.
Lm. Anmai, CSsR
