Thứ Năm Tuần XXXI Thường Niên : HỒNG ÂN CỨU ĐỘ DÀNH CHO MỌI NGƯỜI

Thứ Năm Tuần XXXI Thường Niên

Thứ Năm đầu tháng, ngày các Linh mục

Rm 14,7-12; Lc 15,1-10

TÌNH THƯƠNG CỦA THIÊN CHÚA VỚI KẺ TỘI LỖI: HỒNG ÂN CỨU ĐỘ DÀNH CHO MỌI NGƯỜI

Trình thuật Tin Mừng hôm nay mở ra trong một khung cảnh rất đặc biệt: những người thu thuế và tội lỗi đang lui tới với Đức Giê-su để lắng nghe Người giảng. Còn những người Pha-ri-sêu và các kinh sư thì xầm xì phê phán: “Ông này đón tiếp phường tội lỗi và ăn uống với chúng”. Chính phản ứng ấy của các nhà lãnh đạo tôn giáo đương thời đã là khởi điểm cho hai dụ ngôn tuyệt đẹp về lòng xót thương: con chiên bị mất và đồng quan bị đánh mất. Đức Giê-su không trả lời họ bằng lý luận, nhưng bằng hình ảnh, bằng câu chuyện sống động, khiến ai nghe cũng có thể soi mình vào đó. Chính trong hai dụ ngôn này, Người mạc khải cho chúng ta thấy khuôn mặt thật của Thiên Chúa – một vị Thiên Chúa không ở xa người tội lỗi, nhưng chủ động đi tìm, không lên án nhưng tha thứ, không khước từ nhưng yêu thương, không khoanh tay đứng nhìn nhưng sẵn sàng đi vào chốn bụi gai để tìm kiếm điều đã mất.

Dụ ngôn thứ nhất kể về người mục tử có một trăm con chiên, nhưng khi mất một con, ông để chín mươi chín con ngoài đồng hoang mà lên đường đi tìm con bị lạc. Đối với người chăn chiên thời bấy giờ, đây là một hành vi hết sức lạ lùng, thậm chí liều lĩnh: chín mươi chín con kia có thể bị thú dữ tấn công, hoặc đi lạc tiếp, nhưng người mục tử vẫn lên đường đi tìm con chiên duy nhất kia. Tại sao? Vì đối với ông, mỗi con chiên đều là duy nhất, đều đáng giá, đều không thể thay thế. Ông không nghĩ theo kiểu số đông, không tính toán thiệt hơn. Ông hành động theo trái tim – trái tim của người yêu thương, lo lắng và gắn bó mật thiết với từng con vật dưới sự chăm sóc của mình. Khi tìm thấy chiên, ông không trách mắng, không đánh đập, nhưng mừng rỡ vác nó lên vai. Cử chỉ ấy diễn tả niềm vui lớn lao, sự tha thứ trọn vẹn, và việc đưa con chiên trở về đoàn một cách đầy yêu thương. Đó chính là hình ảnh sống động của chính Đức Giê-su – Đấng Mục Tử nhân lành, Đấng không ngại bước vào vùng tăm tối của cuộc đời ta để tìm ta, vác ta lên vai bằng thập giá của Người, và đưa ta trở về nhà Cha.

Dụ ngôn thứ hai cũng cùng một chủ đề, nhưng lần này là hình ảnh người phụ nữ đánh mất một đồng quan trong mười đồng bà có. Với một người nghèo, một đồng quan là rất quý giá. Vì thế, bà thắp đèn, quét nhà, moi móc, tìm cho kỳ được. Khi tìm thấy rồi, bà mời bạn bè hàng xóm đến để cùng chung vui. Dụ ngôn này cho thấy Thiên Chúa cũng như người phụ nữ ấy – Ngài không coi nhẹ bất cứ ai, dù chỉ là “một đồng quan” trong toàn bộ nhân loại. Ngài không nghỉ ngơi, không ngồi yên, cho đến khi tìm lại được đứa con lưu lạc. Và khi đã tìm thấy, niềm vui ấy không giữ riêng cho mình, nhưng lan tỏa: “Xin chung vui với tôi!” – cũng như niềm vui nơi Thiên Chúa không chỉ là của riêng Người, nhưng là niềm vui của cả triều thần Thiên quốc. Dụ ngôn này nhấn mạnh đến việc Thiên Chúa không bao giờ từ bỏ ai, và giá trị của mỗi linh hồn là vô cùng lớn lao.

Hai dụ ngôn tưởng chừng đơn giản, nhưng chứa đựng cả một kho tàng thần học: nơi đó, Thiên Chúa được mạc khải không như một vị Thẩm phán nghiêm khắc, nhưng là Cha giàu lòng xót thương; không như Đấng ngồi chờ tội nhân đến gõ cửa, mà là Đấng lên đường, chủ động tìm kiếm. Ngài không nhìn tội lỗi như cái cớ để loại trừ, nhưng như một vết thương cần được chữa lành. Điều quan trọng nhất đối với Thiên Chúa không phải là con người có hoàn hảo hay không, mà là họ có để Ngài tìm thấy họ hay không, có để Ngài yêu thương, tha thứ và nâng họ dậy hay không. Dụ ngôn còn nhấn mạnh rằng: mỗi người đều có giá trị duy nhất trước mặt Thiên Chúa, dù người ấy có bị thế gian coi thường, bị loại trừ, bị đánh mất, thì với Thiên Chúa, họ vẫn là con cái được yêu thương, vẫn đáng để tìm kiếm đến cùng. Không ai là quá xa để Ngài không với tới được, không ai là quá tội lỗi để không thể được cứu độ, nếu họ biết sám hối và quay về.

Hơn thế nữa, trong mỗi dụ ngôn, Đức Giê-su đều kết thúc bằng một lời khẳng định mạnh mẽ: “Trên trời sẽ vui mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối, hơn là vì chín mươi chín người công chính không cần phải sám hối.” Câu nói này không nhằm hạ thấp người công chính, nhưng nhấn mạnh đến niềm vui của lòng thương xót – một niềm vui bừng sáng khi một người quay về, một tâm hồn được cứu. Đó là niềm vui cứu độ, niềm vui của Thiên Chúa và của cả thiên đàng. Sự trở về của một người tội lỗi là chiến thắng của tình yêu trên tội lỗi, là chiến thắng của ánh sáng trên bóng tối. Nó chứng tỏ rằng Thiên Chúa không dừng lại ở công lý, mà vượt xa hơn – là lòng thương xót. Ngài vui mừng không vì thành tích hay công trạng của ta, nhưng vì ta để Ngài yêu.

Lời Chúa hôm nay không chỉ nhằm khích lệ những người đang lạc bước, nhưng cũng là lời chất vấn cho từng người trong chúng ta. Chúng ta có đang sống trong tâm tình của những người Pha-ri-sêu và kinh sư – những người thích phân chia, thích loại trừ, thích giữ khoảng cách với người tội lỗi – hay chúng ta mang nơi mình ánh mắt của Thiên Chúa, một ánh mắt luôn tìm điều tốt nơi người khác, luôn khơi dậy hy vọng nơi những ai tuyệt vọng, luôn dang tay đón nhận thay vì kết án? Giáo Hội là cộng đoàn của những kẻ được cứu chứ không phải của những người hoàn hảo. Mỗi chúng ta đều là con chiên từng lạc mất, là đồng quan từng bị rơi, và tất cả đều được Thiên Chúa thương xót tìm kiếm và đưa về. Vì thế, khi đã được cứu, ta cũng được mời gọi trở thành những người tiếp nối sứ mạng của Chúa: đi tìm anh chị em đang lạc lối, nâng đỡ người yếu đuối, không ngồi chờ họ quay lại nhưng chủ động lên đường gặp gỡ họ, yêu thương họ, đồng hành với họ. Trong xã hội hôm nay, có biết bao người đang lạc lối: những người trẻ sa vào lối sống buông thả, những người sống trong nghiện ngập, bạo lực, dối trá, những người mất phương hướng vì đổ vỡ gia đình, thất nghiệp, bị bỏ rơi. Họ đang cần ai đó đi tìm, cần ai đó cho họ thấy rằng họ vẫn đáng quý, vẫn có thể làm lại cuộc đời. Và họ cần thấy điều đó nơi chúng ta – những người tin vào lòng thương xót của Chúa. Bài Tin Mừng này cũng mời gọi các gia đình, cộng đoàn, giáo xứ trở thành nơi chốn an toàn cho những ai muốn quay trở về. Một người vợ tha thứ cho chồng, một người cha không từ bỏ con hư, một cộng đoàn không kết án người lầm lỡ – đó là Tin Mừng đang được sống động hóa, là dụ ngôn trở thành thực tại. Càng yêu thương những người yếu đuối, ta càng nên giống Thiên Chúa; càng nâng đỡ người tội lỗi quay về, ta càng làm cho thiên đàng vui mừng. Và chính mỗi người chúng ta, nếu có lỡ bước, cũng hãy nhớ rằng: Thiên Chúa đang tìm ta. Ngài không mệt mỏi, không từ bỏ. Chỉ cần ta mở lòng, dù chỉ là một chút, để ánh sáng tình yêu Người soi rọi, thì Người sẽ thắp đèn lên, sẽ quét nhà, sẽ moi móc cho đến khi tìm thấy linh hồn ta. Hãy để Thiên Chúa tìm thấy ta. Đừng trốn tránh. Đừng tự nhủ rằng mình quá tội lỗi để được tha. Vì không ai là quá xa để bị loại trừ. Với Chúa, ai cũng đáng giá, và tình yêu của Người lớn hơn mọi tội lỗi của nhân loại. Nguyện xin Lời Chúa hôm nay giúp mỗi chúng ta trở về với tình yêu cứu độ, và biết sống như những chứng nhân của lòng thương xót giữa thế giới đầy rẫy định kiến, phán xét và loại trừ.

Lm. Anmai, CSsR