Thứ Sáu Tuần XVI Thường Niên : Tấm Lòng Mới Là Điều Chúa Tìm

Thứ Sáu Tuần XVI Thường Niên

THÁNH GIA-CÔ-BÊ, TÔNG ĐỒ, lễ kính

2Cr 4,7-15; Mt 20,20-28

THÁNH GIA-CÔ-BÊ TÔNG ĐỒ – MẪU GƯƠNG KHIÊM NHƯỜNG VÀ PHỤC VỤ

Tin Mừng hôm nay theo thánh Mát-thêu (Mt 20,20–28) đưa chúng ta vào một khoảnh khắc sống động trong đời sống thiêng liêng của Chúa Giêsu và các Tông Đồ, đồng thời soi chiếu tâm hồn Thánh Gia-cô-bê – vị Tông Đồ đầu tiên chịu tử đạo vì Tin Mừng. Khi bà mẹ của hai anh Gia-cô-bê và Gioan đến quỳ gối trước Chúa Giêsu xin cho hai con bà được ngồi bên hữu và bên tả trong Nước Người, đó không chỉ là một lời thỉnh cầu về địa vị hay danh dự, mà còn phản ánh khát vọng sâu xa của mọi tâm hồn mong được nên lớn lao trong mắt Thiên Chúa. Thế nhưng chính Chúa Giêsu đã tháo gỡ mọi ảo tưởng về quyền lực và vinh quang thế gian, Ngài đặt ra một tiêu chuẩn hoàn toàn khác: tiêu chuẩn của sự phục vụ và hy sinh.

Trong bối cảnh Do Thái thế kỷ I, “ngồi bên hữu” hay “bên tả” được xem như vinh dự tối cao dành cho người thân tín nhất của một vị vua. Tuy nhiên, Chúa Giêsu đáp trả khát vọng ấy bằng một câu hỏi sâu xa: “Các con có thể uống chén Ta sắp uống chăng?” Chén ở đây là biểu tượng của cuộc khổ nạn, của sự trao hiến mạng sống đến cùng. Qua đó, Người muốn thăm dò lòng trung tín và sự sẵn sàng chịu khổ vì Tin Mừng của các Tông Đồ. Gia-cô-bê đã đáp lời bằng cuộc đời của ngài – cuộc đời của một người “uống chén” đau khổ cách trọn vẹn, không một chút hối tiếc, để rồi ngài trở thành vị tử đạo đầu tiên trong số mười hai, đổ máu vì danh Chúa trên đỉnh núi Ca-phác-na-um hay tại Giê-ru-sa-lem (Cv 12,2). Ngài đã chứng minh rằng chỉ khi từ bỏ mọi ham muốn vinh quang trần thế, chúng ta mới xứng đáng lãnh nhận vinh quang đời đời mà Chúa Cha đã chuẩn bị cho những kẻ trung tín.

Phản ứng bất bình của mười môn đệ khác cho thấy sự cám dỗ sâu xa trong cộng đoàn: cám dỗ so đo, ganh tị và khao khát địa vị. Đó cũng là những thách đố vẫn còn hiện diện trong Hội Thánh hôm nay — nơi mà quyền lực đôi khi được hiểu sai thành việc thống trị, thay vì phục vụ. Thánh Gia-cô-bê mời gọi chúng ta nhận diện những dấu hiệu của tâm lý “thống trị” trong chính bản thân mình — những lúc chúng ta tìm cách khẳng định uy quyền, đề cao cái tôi, hoặc đặt lợi ích cá nhân lên trên lợi ích của cộng đoàn. Ngược lại, Chúa Giêsu dạy rằng sự vĩ đại thật sự không nằm ở chỗ “đứng trên” nhưng ở chỗ “hạ mình xuống”, không nằm ở chỗ “được phục vụ” nhưng ở chỗ “phục vụ” và “phó mạng sống làm giá chuộc cho nhiều người.”

Ngôn ngữ hình ảnh của “chén đau khổ” và “vị trí bên hữu, bên tả” không chỉ là lời thách thức các Tông Đồ trong quá khứ, mà còn là lời mời gọi mỗi Kitô hữu hôm nay suy ngẫm về con đường theo Chúa. Con đường ấy không hề dễ dàng; đó là con đường của thập giá, của hy sinh liên tục trong đời sống hằng ngày. Khi đối diện với thử thách, sự phản bội, hay đau khổ – trong gia đình, nơi làm việc, hay trong cộng đoàn — chúng ta được mời gọi nhìn lên Thánh Gia-cô-bê, người đã kiên trung uống chén đau khổ cho đến giọt cuối cùng, không để lòng giận dữ hay oán hận khắc sâu trong tim. Ngài đã chọn tình yêu cao hơn nỗi sợ hãi, tha thứ hơn oán giận, phục vụ hơn quyền hành.

Hơn nữa, qua thái độ của Chúa Giêsu — “Con Người đến không phải để được phục vụ nhưng để phục vụ” — chúng ta nhận ra bản chất Tin Mừng là sự trao ban. Trong một thế giới dễ dàng đánh giá giá trị con người qua thành tựu, chức vụ, và danh tiếng, Tin Mừng đòi hỏi một sự đảo lộn giá trị tận gốc: giá trị của con người được đo bằng lòng khiêm nhường, sự tận hiến và tình yêu thương không điều kiện. Thánh Gia-cô-bê đã sống trọn vẹn giáo huấn này: ngài không tìm danh vọng, không cầu quyền lợi cá nhân, nhưng chỉ mong mỗi người được gặp gỡ Chúa, được cứu độ và sống trong ân sủng.

Lời Chúa hôm nay còn nhắc chúng ta về ý nghĩa cộng đoàn Kitô hữu — một cộng đoàn không có chỗ cho sự ganh ghét hay phân biệt đối xử, nhưng là một thân thể hiệp nhất, nơi mỗi thành viên đều được kêu gọi phục vụ lẫn nhau trong yêu thương. Khi nhìn vào Thánh Gia-cô-bê, chúng ta thấy một người anh em sẵn sàng đặt mình xuống để nâng đỡ người khác, một người sẵn lòng chia sẻ thập giá của người anh em, và cuối cùng hiến mạng sống vì Tin Mừng. Đó là tấm gương để mỗi tín hữu noi theo trong từng mối tương quan gia đình, trong mọi hoạt động mục vụ và trong cách chúng ta sống giữa xã hội hôm nay.

Trong đời sống hằng ngày, lời mời gọi của Tin Mừng biến thành những hành động rất cụ thể: sự kiên nhẫn lắng nghe khi người khác chia sẻ nỗi đau, sự nhịn nhục không đáp trả khi bị xúc phạm, lòng quảng đại cho đi tài năng và của cải, sự dấn thân phục vụ người nghèo không mong đền đáp, và nhất là sự sẵn sàng đón nhận thập giá — từ những khó khăn nhỏ nhặt như bận rộn chăm sóc gia đình, tới những thử thách lớn lao như bệnh tật hay mất mát. Khi chúng ta thực hành những điều ấy, chúng ta đang “uống chén” cùng Chúa Giêsu và đồng hành với Thánh Gia-cô-bê trên con đường hiến tế.

Chính trong những hy sinh âm thầm ấy, Nước Thiên Chúa được xây dựng ngay giữa trần gian; chính qua những cử chỉ yêu thương giản dị ấy, vinh quang Thiên Chúa tỏa sáng nơi tâm hồn chúng ta và lan tỏa đến người khác. Hãy để mỗi ngày chúng ta chọn con đường phục vụ — con đường mà Chúa Giêsu đã đi và Thánh Gia-cô-bê đã dũng cảm đi tới cùng — để khi đến cuối cuộc đời, chúng ta cũng được nghe tiếng khen ngợi từ Cha trên trời: “Đây là tôi tớ Ta đáng yêu, Ta hài lòng về người.”

Lm. Anmai, CSsR