Nguồn gốc ngày lễ Sinh Nhật Đức Mẹ
Hôm nay đã xuất hiện vương quyền rực rỡ của Thiên Chúa, hôm nay bản tính nhân loại nghèo hèn đã mặc lấy phẩm tước đế vương. Hôm nay, theo lời ngôn sứ, vương trượng của David đã trổ hoa đồng thời với nhành lá mãi mãi xanh tươi của Aaron,
Tài liệu sớm nhất kính nhớ ngày lễ này có nguồn gốc từ thế kỷ thứ sáu.Thánh Romanus, đại thi hào trữ tình của Giáo Hội Hy Lạp, đã sáng tác một bài thánh ca cho ngày lễ này, đây là vở nhạc kịch bằng thơ theo Tin Mừng ngụy thư của thánh James. Thánh Romanus là người sinh quán tại Ememesa thuộc nước Syria, trợ tế của Berytus và sau này ở thánh đường Blachernae của Constantinople, ngài biên soạn các bài thánh ca giữa các năm 536-556 .Ngày lễ có thể được cử hành lần đầu tiên ở nơi nào đó trong nước Syria hoặc Palestine vào đầu thế kỷ thứ sáu, sau Công Đồng Ephesus, do ảnh hưởng của "Apocrypha", (Ngụy Thư) việc tôn kính Mẹ Thiên Chúa được phổ biến mạnh mẽ, đặc biệt trong nước Syrie.
Nguồn gốc ngày Lễ Sinh Nhật Đức Trinh Nữ Maria ở Đông Phương còn được ghi trong quyển synaxaire de Constantinople (một quyển sách phụng vụ tập hợp mỗi ngày những bài đọc và đời sống các thánh được kính nhớ). Quyển sách phụng vụ này ghi lễ vào ngày 8 tháng Chín, theo sắc lệnh của hoàng đế Maurice (582 + 602). Có thể Giáo Hội Jérusalem là Giáo Hội đầu tiên tôn kính ngày Sinh Nhật Đức Mẹ trong đại giáo đường gần bể nước tẩy rửa vật hiến sinh, tại vị trí ngôi nhà nơi Đức Trinh Nữ Maria được sinh ra theo truyền thống.
Ngày Sinh Nhật Đức Mẹ được nhắc đến trong những bài giảng của André de Crète (660-740) : Hôm nay cũng giống như đối với lễ cưới, Giáo Hội trang điểm ngọc trai không tì vết, tinh khiết đích thực. Hôm nay, trong toàn bộ sự huy hoàng thanh cao tinh khiết, nhân loại tìm lại được tình trạng nguyên thủy và vẻ đẹp thuở xưa của mình nhờ bàn tay Thiên Chúa.. Những nỗi hổ thẹn của tội lỗi đã làm u tối sự huy hoàng và những nét duyên dáng quyến rũ của bản tính nhân loại ; nhưng khi người Mẹ của Đấng là Vẻ Đẹp tuyệt vời chào đời, Người được tác tạo theo một khuôn mẫu hoàn hảo và hoàn toàn xứng đáng với Thiên Chúa. Sự tác tạo này là sự khôi phục hoàn hảo và sự khôi phục này là sự thần thánh hóa và việc thần thánh hóa này là sự đồng hóa với tình trạng nguyên thủy……
Hôm nay đã xuất hiện vương quyền rực rỡ của Thiên Chúa, hôm nay bản tính nhân loại nghèo hèn đã mặc lấy phẩm tước đế vương. Hôm nay, theo lời ngôn sứ, vương trượng của David đã trổ hoa đồng thời với nhành lá mãi mãi xanh tươi của Aaron, chính nhành lá ấy đã sản sinh cho chúng ta Đấng Kitô, nhành lá của sức mạnh. Hôm nay, một thiếu nữ trinh khiết đã chào đời từ dòng dõi Juda và David, mang dấu ấn của triều đại và chức vụ tư tế của Đấng đã nhận, theo dòng Melchisédech, chức vụ tư tế của Aaron. Tóm lại, hôm nay khởi đầu cho sự tái sinh của bản tính chúng ta, và thế giới cằn cổi, được Thiên Chúa biến đổi, đang nhận lãnh những hoa trái đầu mùa của sự sáng tạo lần thứ hai.
Giáo Hội La Mã thừa nhận ngày lễ này trong thế kỷ thứ bảy từ phương Đông; ngày lễ được tìm thấy trong Sách Lễ Gelasian (thế kỷ thứ bảy) và Gregorian (thế kỷ thứ tám đến thế kỷ thứ chín). Sergius I (687-701) quy định một kinh cầu nguyện và rước kiệu cho lễ này. Trong ngày lễ này, Đức Thánh Cha mang xăng đan đi kiệu từ đại thánh đường Saint-Adrien đến đại thánh đường Sainte-Marie-Majeure. Những quyển sách phụng vụ cổ chỉ định cho ngày lễ này những bài hát giống như cho lễ trọng Đức Mẹ Lên Trời.
Vì câu chuyện về Sinh nhật của Đức Mẹ Maria chỉ được biết đến từ những nguồn tài liệu ngụy thư, Giáo Hội la tinh chậm trễ trong việc chấp nhận ngày lễ đông phương này. Nó không xuất hiện trong nhiều lịch có ấn định ngày lễ Đức Mẹ Lên Trời, chẳng hạn như lịch Gotho-Gallican, lịch Luxeuil, lịch Toledan của thế kỷ thứ mười, và lịch Mozarabic.
Nhà thờ của thành phố Angers ở Pháp cho rằng thánh Maurilius thiết lập lễ này tại Angers do sự mạc khải khoảng năm 430. Vào đêm ngày 8 tháng Chín, một nhà ẩn dật nghe các thiên thần ca hát trên trời, và khi hỏi lý do, các thiên thần nói với ông là các ngài đang vui mừng vì Đức Mẹ Đồng Trinh đã chào đời vào đêm hôm đó (La fête angevine N.D. de France, IV, Paris, 1864, 188); nhưng truyền thống này không được chứng minh bởi những bằng chứng lịch sử. Ngày lễ được tìm thấy trong lịch của Sonnatius, giám mục Reims, 614-31 (Kellner, Heortology, 21). Ngày lễ cũng chưa được mừng phổ biến vào những thế kỷ thứ tám và thứ chín. Thánh Fulbert, giám mục Chartres (mất năm 1028), nói về lễ này như là một lễ mới được thiết lập; ba bài giảng ngài viết là những bài giảng xưa nhất bằng tiếng la tinh dành cho ngày lễ này (Kellner, "Heortology", London, 1908, 230). Với sự cộng tác hữu hiệu của vua Robert II le Pieux (970 + 1031), thánh giám mục Fulbert đóng góp rất lớn trong việc đưa lễ Sinh Nhật Đức Mẹ vào miền bắc vương quốc ; chính trong đêm của ngày lễ này, nhà thờ chính tòa của ngài đã bị một trận hỏa hoạn thiêu rụi, ngài cho đào móng xây dựng nhà thờ mà chúng ta biết ngày nay, và cung hiến cho Lễ Sinh Nhật Đức Mẹ. Thánh Bernard viết cho các kinh sĩ của Lyon như sau: Giáo Hội rất thánh không mắc sai lầm khi xem ngày này như ngày thánh hiến và mừng nó mỗi năm cùng với niềm vui mừng của toàn thể trái đất.
Khi giáo hoàng Célestin IV băng hà (1243), Frédéric II giam giữ các hồng y làm tù binh trong ba tháng để cuộc họp bầu giáo hoàng vào mùa thu 1241 không được nhóm họp ; các hồng y bị giam long trọng khấn hứa sẽ làm tuần tám ngày đối với lễ này nếu họ được trả lại tự do ; khi được phóng thích, các ngài bầu chọn Innocent IV . Tại công đồng chung lần thứ nhất ở (1245) Đức giáo hoàng Innocent IV thực hiện lời khấn hứa này. Ngài cũng đã thiết lập tuần bát nhật trước ngày lễ này(a.1243). Grégoire XI thiết lập ngày áp lễ được cử hành ở Anagni.
Trong Giáo Hội Hy Lạp ấn định lễ Sinh Nhật Đức Mẹ vào ngày 12 tháng Chín. Các tín đồ Copts tại Ai Cập và tín đồ Abyssinians mừng lễ Sinh Nhật Đức Mẹ vào ngày 1 tháng Năm, và tiếp tục mừng lễ này đến 33 ngày, lễ mang tên "Seed of Jacob" (Hạt giống của Jacob); họ cũng tưởng nhớ ngày lễ vào ngày đầu của mỗi tháng. Tín đồ Công Giáo Copts đã đón nhận ngày lễ của Hy Lạp, nhưng duy trì nó vào ngày 10 tháng Chín.
Thánh Boniface (+ 755) đưa lễ Sinh Nhật Đức Trinh Nữ Maria vào nước Đức nơi công đồng Salzbourg (799) đã cố định cho ngày lễ.
Nếu thánh Bède Đáng Kính (673 + 735) biết đến ngày lễ này ở nước Anh, ngày lễ này không tồn tại trong phụng vụ Mozarabe de Tolède cho đến thế kỷ thứ X.
Sách Thánh không nói gì về ngày sinh của Đức Mẹ, và ở đây chúng ta phải trích dẫn đến các truyền thống như những bản văn ngụy thư đã làm bằng những lời lẽ tuyệt vời.
Kim Ngân (tổng hợp từ Internet)