Thứ Sáu Tuần XXI Thường niên : CAN ĐẢM LÀM CHỨNG CHO SỰ THẬT

Thứ Sáu Tuần XXI Thường niên

Thánh Gio-an Bao-ti-xi-ta chịu trảm quyết, lễ nhớ

Gr 1,17-19; Mc 6,17-29

CAN ĐẢM LÀM CHỨNG CHO SỰ THẬT

Hôm nay, chúng ta mừng lễ Thánh Gio-an Bao-ti-xi-ta chịu trảm quyết, một vị thánh đã sống và chết vì sự thật, trở thành chứng nhân sáng ngời cho lòng trung thành với Thiên Chúa. Tin Mừng theo thánh Máccô mà chúng ta vừa nghe kể lại cái chết bi thảm nhưng đầy ý nghĩa của ngài dưới tay vua Hê-rô-đê, một câu chuyện không chỉ phơi bày sự yếu đuối và tội lỗi của con người, mà còn làm nổi bật sức mạnh của lòng can đảm và sự ngay thẳng trước mặt Chúa. Qua cuộc đời và cái chết của Thánh Gio-an, chúng ta được mời gọi suy ngẫm về giá trị của sự thật, sự hy sinh, và cách chúng ta đối diện với những áp lực của thế gian trong đời sống đức tin của mình.

Hãy bắt đầu với bối cảnh của câu chuyện. Thánh Gio-an bị bắt và giam trong ngục vì đã dám lên tiếng phản đối vua Hê-rô-đê về việc vua lấy bà Hê-rô-đi-a, vợ của anh mình là Phi-líp-phê. Lời nói của ngài rất rõ ràng và thẳng thắn: “Ngài không được phép lấy vợ của anh ngài!” Đây không phải là lời chỉ trích cá nhân, mà là lời công bố sự thật theo Lề Luật của Thiên Chúa. Gio-an, với vai trò là ngôn sứ và tiền hô của Đấng Cứu Thế, không ngại đối diện với quyền lực trần thế để bảo vệ điều ngay chính.

Hành động này cho thấy lòng can đảm phi thường của ngài, một lòng can đảm không xuất phát từ sự kiêu ngạo hay ham danh, mà từ sứ mạng mà Thiên Chúa trao phó. Tuy nhiên, sự thật mà ngài công bố đã khơi lên lòng thù hận của bà Hê-rô-đi-a, người “căm thù ông và muốn giết ông”. Qua đây, chúng ta thấy rằng sự thật thường không được đón nhận dễ dàng; nó có thể làm phiền lòng người khác, đặc biệt là những ai đang sống trong tội lỗi và không muốn thay đổi. Thánh Gio-an chấp nhận cái giá của sự thật, dù cái giá ấy là tù đày và cuối cùng là cái chết.

Thái độ của vua Hê-rô-đê trong câu chuyện cũng đáng để chúng ta suy ngẫm. Tin Mừng cho biết vua “biết ông Gio-an là người công chính thánh thiện, nên sợ ông, và còn che chở ông”. Thậm chí, khi nghe Gio-an nói, “nhà vua rất phân vân, nhưng lại cứ thích nghe”. Hê-rô-đê là một con người mâu thuẫn: một mặt, ông bị lôi cuốn bởi sự thánh thiện và lời nói đầy uy quyền của Gio-an; mặt khác, ông không đủ can đảm để sống theo sự thật mà Gio-an rao giảng. Ông bị giằng xé giữa lương tâm và dục vọng, giữa sự kính trọng Gio-an và áp lực từ Hê-rô-đi-a. Sự yếu đuối của Hê-rô-đê càng rõ ràng hơn trong cảnh tiệc sinh nhật, khi ông để lòng kiêu ngạo và lời thề trước đám đông dẫn mình đến một quyết định khủng khiếp.

Khi con gái Hê-rô-đi-a múa đẹp lòng vua và các quan khách, ông hứa ban cho cô bất cứ điều gì cô muốn, thậm chí “dù một nửa nước của ta cũng được”. Lời hứa này không chỉ là sự bốc đồng, mà còn cho thấy ông coi trọng danh dự bề ngoài hơn lương tâm và sự sống của một con người. Khi cô gái, theo lời mẹ, xin “cái đầu ông Gio-an Tẩy Giả đặt trên mâm”, Hê-rô-đê “buồn lắm”, nhưng vì đã trót thề trước mặt khách dự tiệc, ông không dám rút lại. Ông chọn giữ thể diện thay vì giữ mạng sống của một người công chính, và thế là Gio-an bị chặt đầu trong ngục. Qua Hê-rô-đê, chúng ta thấy sự nguy hiểm của lòng kiêu ngạo, sự thỏa hiệp với tội lỗi, và sự thiếu quyết đoán trong việc chọn điều thiện thay vì điều ác.

Cái chết của Thánh Gio-an Bao-ti-xi-ta là một bi kịch, nhưng cũng là một chiến thắng. Ngài chết không phải vì thất bại, mà vì đã hoàn tất sứ mạng của mình: làm chứng cho sự thật và chuẩn bị đường cho Đấng Cứu Thế. Hành động chặt đầu ngài và đặt trên mâm là biểu tượng của sự tàn bạo và chiến thắng tạm thời của cái ác, nhưng nó không thể dập tắt ánh sáng mà Gio-an đã mang đến.

Tin Mừng kết thúc bằng chi tiết cảm động: “Môn đệ đến lấy thi hài ông và đặt trong một ngôi mộ”. Sự chăm sóc này cho thấy tình yêu và lòng kính trọng mà các môn đệ dành cho ngài, đồng thời gợi lên niềm hy vọng rằng cái chết của Gio-an không phải là kết thúc, mà là khởi đầu cho một sự sống mới trong Chúa. Cuộc đời ngài nhắc nhở chúng ta rằng làm chứng cho sự thật thường đòi hỏi hy sinh, nhưng chính qua hy sinh ấy, chúng ta được kết hiệp với Đức Giêsu, Đấng cũng đã chịu chết để mang lại sự sống cho nhân loại.

Giờ đây, chúng ta hãy áp dụng Tin Mừng này vào đời sống của mình, noi gương Thánh Gio-an Bao-ti-xi-ta. Cuộc sống của chúng ta cũng đầy những hoàn cảnh đòi hỏi chúng ta phải chọn giữa sự thật và sự dễ dãi, giữa lòng trung thành với Chúa và sự thỏa hiệp với thế gian. Có thể chúng ta không bị đe dọa đến tính mạng như Gio-an, nhưng chúng ta thường đối diện với những áp lực nhỏ hơn: nói dối để tránh rắc rối, im lặng trước bất công để giữ hòa khí, hay chạy theo danh vọng và dục vọng thay vì sống theo lương tâm.

Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta noi gương Gio-an, sống can đảm và ngay thẳng, dám lên tiếng cho sự thật dù phải trả giá. Trong gia đình, hãy dạy con cái sống trung thực, không gian dối dù điều đó có thể khiến chúng bị thiệt thòi; khi thấy người thân sai trái, hãy nhẹ nhàng sửa bảo với tình yêu, thay vì im lặng vì sợ mất lòng. Trong công việc, hãy chọn làm điều đúng dù có thể bị mất lợi ích hay bị đồng nghiệp xa lánh, tin rằng Chúa luôn đồng hành với những ai trung thành với Ngài. Khi đối diện với cám dỗ của lòng kiêu ngạo – như Hê-rô-đê muốn giữ thể diện – hãy nhớ rằng danh dự thật không nằm ở lời khen của người đời, mà ở sự công chính trước mặt Chúa. Hãy dành thời gian cầu nguyện mỗi ngày, xin Chúa ban cho chúng ta sức mạnh để vượt qua nỗi sợ hãi và lòng ích kỷ, để chúng ta không chỉ “thích nghe” Lời Ngài như Hê-rô-đê, mà còn sống Lời ấy bằng hành động cụ thể. Trong cộng đoàn, hãy làm chứng cho sự thật bằng cách sống khiêm nhường và yêu thương, không để lòng thù hận hay ganh ghét chi phối như Hê-rô-đi-a, mà dùng tình yêu để cảm hóa những ai lầm đường lạc lối.

Khi gặp khó khăn vì chọn sống theo Tin Mừng, hãy nhìn vào cái chết của Thánh Gio-an, nhớ rằng hy sinh vì sự thật không bao giờ vô ích, mà là con đường dẫn chúng ta đến gần Chúa hơn. Hãy tin rằng dù thế gian có vẻ chiến thắng tạm thời, như cái đầu của Gio-an bị đặt trên mâm, thì ánh sáng của sự thật và tình yêu của Chúa sẽ luôn chiến thắng cuối cùng. Sống như thế, chúng ta không chỉ tôn vinh Thánh Gio-an Bao-ti-xi-ta, mà còn trở thành những chứng nhân sống động cho Đức Giêsu giữa lòng đời, chuẩn bị đường cho Ngài ngự đến trong cuộc sống của những người xung quanh.

Xin Thánh Gio-an Bao-ti-xi-ta cầu bầu cho chúng ta, để chúng ta có đủ can đảm sống và làm chứng cho sự thật, chấp nhận hy sinh vì Chúa, và trung thành với sứ mạng mà Ngài trao phó, ngõ hầu chúng ta được chung hưởng vinh quang với ngài trong Nước Trời. Amen.

Lm. Anmai, CSsR