Thứ Tư Tuần I Mùa Vọng
THÁNH PHAN-XI-CÔ XA-VI-Ê, LINH MỤC, QUAN THẦY CÁC XỨ TRUYỀN GIÁO, lễ kính
Mt 15, 29-37
Chúa Giê-su chữa nhiều người và hoá bánh ra nhiều”
THÁNH PHANXICÔ XAVIÊ – CHỨNG NHÂN CỦA LÒNG THƯƠNG XÓT VÀ SỨ VỤ TRUYỀN GIÁO

Tin Mừng hôm nay mở ra một khung cảnh đầy cảm động về lòng thương xót của Đức Giêsu đối với đám đông dân chúng đang lũ lượt đến với Người nơi vùng biển Ga-li-lê. Đám đông ấy không chỉ là một đám người tìm kiếm sự chữa lành thân xác mà còn là một đoàn lũ khát khao sự sống, ánh sáng và hy vọng. Họ đem theo người què, kẻ câm, người mù, người liệt, và nhiều người đau yếu khác đến đặt dưới chân Chúa. Hình ảnh ấy khiến chúng ta không thể không nghĩ đến một Giáo Hội lữ hành – một cộng đoàn luôn quy tụ những người đau khổ, những kẻ bị bỏ rơi, những tâm hồn khát khao lòng xót thương.
Và Chúa Giêsu, Đấng Thiên Sai, đã không làm họ thất vọng. Người đã chữa lành họ, phục hồi phẩm giá và sự sống của họ, để rồi chính họ tôn vinh Thiên Chúa Ít-ra-en. Sự chữa lành ấy không chỉ là dấu lạ về quyền năng, mà sâu xa hơn là một biểu hiện cụ thể và hữu hình của tình yêu Thiên Chúa dành cho con người đau khổ.
Trong khung cảnh ấy, khi thấy dân chúng đã ở lại với Người ba ngày mà không có gì ăn, Chúa Giêsu đã không dửng dưng. Người thổ lộ một tâm tình sâu thẳm: “Ta thương xót đoàn lũ này”. Tình yêu thương ấy không chỉ dừng lại ở việc chữa lành thể xác, mà còn đi xa hơn, đó là sự chăm sóc đời sống vật chất, bảo vệ sự sống trọn vẹn của con người. Đây là một chi tiết đầy tính nhân bản nhưng cũng đậm đà thần linh: Thiên Chúa không chỉ yêu bằng lời nói hay ý tưởng, nhưng yêu bằng hành động cụ thể, thiết thực và đầy cảm thông. “Ta không muốn cho họ về bụng đói, sợ họ té xỉu dọc đàng” – câu nói ấy vang lên như lời của một người Cha đầy yêu thương, luôn lo lắng cho từng nhu cầu nhỏ bé nhất của con cái mình.
Thế nhưng, phản ứng của các môn đệ lại là một minh họa rõ nét cho sự giới hạn của con người: “Chúng con lấy đâu đủ bánh trong hoang địa này mà cho ngần ấy dân chúng ăn no?”. Câu hỏi ấy chất chứa sự bối rối, bất lực và tính toán của lý trí loài người. Hoang địa là nơi không có sự sống, là chốn cằn cỗi và thiếu thốn. Trong hoang địa ấy, người ta dễ bị cám dỗ để sống theo bản năng sinh tồn, chỉ nghĩ đến bản thân. Thế nhưng, chính trong bối cảnh khô cằn và nghèo nàn đó, Chúa Giêsu mời gọi các môn đệ hãy dấn thân, hãy trao đi, dù chỉ là bảy chiếc bánh và ít con cá nhỏ. Người không hỏi họ có bao nhiêu khả năng, nhưng hỏi: “Các con có gì?”. Điều Chúa đòi hỏi không phải là số lượng, nhưng là lòng quảng đại và tin tưởng. Bảy chiếc bánh ấy, trong tay Thiên Chúa, đã trở thành dư tràn. Bốn ngàn người được ăn no, và còn dư lại bảy thúng đầy.
Sự kiện hóa bánh ra nhiều này không chỉ là một phép lạ về lương thực, mà còn là hình ảnh tiên báo về Bí tích Thánh Thể – nơi Chúa Giêsu tiếp tục trao ban chính Mình và Máu Người cho nhân loại qua mọi thời. Ở đó, Người vẫn đang chữa lành, nuôi dưỡng và đồng hành với dân Người trên hành trình trần thế. Và phép lạ ấy cũng là một mẫu gương cho sứ vụ truyền giáo: đem đến cho thế giới hôm nay sự sống thần linh, lòng thương xót và tình yêu cứu độ của Thiên Chúa.
Chính trong ánh sáng của đoạn Tin Mừng này, chúng ta chiêm ngắm cuộc đời và sứ vụ của Thánh Phanxicô Xaviê – người được mệnh danh là “vị Tông đồ của phương Đông”, “vị thừa sai vĩ đại nhất trong thời cận đại” và là Quan thầy các xứ truyền giáo. Là một người Tây Ban Nha, sinh ra trong một gia đình quý tộc, Phanxicô Xaviê đã được ơn biến đổi tận căn khi gặp gỡ Thánh Inhaxiô Loyola. Từ một con người đầy tham vọng và hoài bão trần thế, ngài đã trở nên một người cháy bỏng lửa truyền giáo, sẵn sàng rời bỏ quê hương, ngôn ngữ, văn hóa, tiện nghi, để đến với những vùng đất xa xôi, chưa từng nghe biết đến Đức Kitô. Nhật Bản, Ấn Độ, Malacca, Moluques, Tân Gia Ba… là những nơi đã ghi dấu bước chân của một nhà truyền giáo không mỏi mệt, một chứng nhân của Tin Mừng tình yêu.
Cũng như Chúa Giêsu xưa, Thánh Phanxicô Xaviê đã đi đến với những đám đông nơi miền biển xa xôi, gặp gỡ những người nghèo khổ, bệnh tật, vô danh, để đem lại cho họ niềm hy vọng, ánh sáng đức tin và lòng thương xót của Thiên Chúa. Ngài không phải là người ban phát sự sống từ chính mình, nhưng là người trung gian, là khí cụ khiêm tốn qua đó Thiên Chúa thực hiện những kỳ công. Với con tim đầy lòng xót thương, ngài không thể nào đứng yên trước cảnh hàng ngàn linh hồn chưa được nghe biết đến Tin Mừng. Trong một bức thư nổi tiếng, ngài đã viết: “Có nhiều lần tôi cảm thấy như muốn chạy đi khắp các trường đại học Âu châu mà kêu lên: Khốn thay cho chúng tôi, những kẻ đang sống sung túc, mà lại dửng dưng trước hàng triệu người chưa biết đến Chúa Kitô!”.
Những dòng ấy không chỉ là một lời tự nhủ, mà là một lời chất vấn và thức tỉnh cho cả Giáo Hội hôm nay. Thánh Phanxicô Xaviê đã sống một đời như bánh được bẻ ra, như cá được chia sẻ – để người khác được no thỏa Lời Chúa và ân sủng. Cái chết của ngài nơi hòn đảo Thượng Xuyên – trên đường đến Trung Hoa – cũng như một dấu chỉ dứt khoát rằng: sứ vụ truyền giáo là một hành trình dấn thân đến cùng, không giữ lại gì cho mình.
Nhìn vào tấm gương Thánh Phanxicô Xaviê và Tin Mừng hôm nay, chúng ta nhận ra rằng truyền giáo không phải là chuyện của quá khứ, cũng không phải là việc riêng của các linh mục, tu sĩ hay các hội dòng. Truyền giáo là căn tính của Hội Thánh, và là bổn phận của mỗi Kitô hữu. Giáo Hội không phải là một tổ chức đóng kín, nhưng là một cộng đoàn đang trên đường, luôn ra khỏi chính mình để gặp gỡ thế giới, để trở thành men, muối và ánh sáng. Sứ vụ ấy hôm nay vẫn đang cần những con người biết mở lòng, biết dâng trao những gì mình có – dù là nhỏ bé – để Chúa làm phép lạ của yêu thương.
Ngày nay, có biết bao “hoang địa” đang vây quanh chúng ta: hoang địa của sự vô cảm, của chủ nghĩa cá nhân, của khủng hoảng gia đình, khủng hoảng niềm tin, khủng hoảng tình người. Trong những hoang địa ấy, nhiều người đang đói – không chỉ là đói cơm bánh, mà còn là đói tình yêu, đói sự thật, đói Thiên Chúa. Là Kitô hữu, chúng ta không thể quay lưng lại hay phó mặc cho xã hội. Truyền giáo hôm nay là dám đi ra, dám lắng nghe, dám đối thoại, dám trao ban. Đó là dám đưa những người què liệt, mù lòa trong tâm hồn đến với Chúa Giêsu – bằng lời cầu nguyện, bằng việc làm cụ thể, bằng chứng tá đời sống. Đó là dám trao đi “bảy chiếc bánh” của mình – là thời gian, là khả năng, là lòng tốt, là một nụ cười, một ánh mắt cảm thông, một việc lành nhỏ bé – để cùng Chúa nuôi dưỡng anh chị em mình. Đó là biết để Chúa dùng mình như khí cụ của lòng thương xót, như Phanxicô Xaviê ngày xưa đã để cho Lời Chúa thúc bách và đẩy ngài đến tận chân trời.
Vì thế, kính nhớ Thánh Phanxicô Xaviê hôm nay không chỉ là tôn kính một vị đại thánh, mà còn là cơ hội để chính mỗi người chúng ta xét lại ơn gọi truyền giáo của mình. Mỗi người, trong hoàn cảnh riêng, đều có thể trở thành nhà truyền giáo bằng chính đời sống thường ngày – bằng sự hiện diện yêu thương trong gia đình, sự trung tín trong công việc, sự tử tế trong giao tiếp, và nhất là bằng một đời sống hiệp nhất với Chúa Giêsu Thánh Thể. Chúa vẫn đang mời gọi: “Các con có gì?” – và Người chờ chúng ta đáp lại bằng sự khiêm nhường và tin tưởng, để rồi chính Người làm phần còn lại – phần của phép lạ, phần của sự sống dư tràn.
Nguyện xin Thánh Phanxicô Xaviê cầu bầu cho mỗi người chúng ta, để chúng ta biết cháy lên lửa yêu mến và hăng say loan báo Tin Mừng trong thế giới hôm nay. Xin cho Giáo Hội luôn là dấu chỉ sống động của lòng thương xót giữa một thế giới còn nhiều khát khao và tổn thương. Và xin cho mỗi người chúng ta biết trở thành tấm bánh được bẻ ra cho đời, trở thành ánh sáng nhỏ bé dẫn đưa người khác đến với Chúa Kitô – Đấng là nguồn sống, là bánh hằng sống và là tình yêu vô tận dành cho nhân loại. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
