Thứ Bảy Tuần II Mùa Vọng : ÊLIA ĐÃ ĐẾN RỒI, NHƯNG HỌ KHÔNG NHẬN BIẾT ÔNG

Thứ Bảy Tuần II Mùa Vọng

Thánh Lu-xi-a, Trinh nữ, Tử đạo, lễ nhớ

 Mt 17, 10-13

ÊLIA ĐÃ ĐẾN RỒI, NHƯNG HỌ KHÔNG NHẬN BIẾT ÔNG

Lễ nhớ thánh nữ Lu-xi-a, trinh nữ tử đạo, là dịp để chúng ta chiêm ngắm vẻ đẹp của một tâm hồn sống trọn vẹn cho Thiên Chúa giữa một thế giới đầy bách hại và u tối. Thánh nữ đã hiến dâng tuổi xuân, tự do và cả mạng sống của mình vì Đức Ki-tô. Trong ánh sáng đức tin của vị thánh trẻ này, chúng ta cùng suy niệm Tin Mừng Mt 17,10-13 – một đoạn Tin Mừng ngắn gọn nhưng hàm chứa một mặc khải sâu xa về thân phận của các ngôn sứ, về sự mù lòa của con người, và về chương trình cứu độ của Thiên Chúa vốn thường vượt xa những suy nghĩ và dự đoán của nhân loại.

Câu chuyện diễn ra ngay sau biến cố hiển dung trên núi – một khoảnh khắc vinh quang rực rỡ khi Chúa Giê-su tỏ bày vinh quang Thiên Chúa nơi chính thân xác của mình, với sự hiện diện của Mô-sê và Ê-li-a, hai nhân vật tiêu biểu cho Lề Luật và các ngôn sứ. Các môn đệ, vốn ngỡ ngàng trước viễn cảnh thiên giới, nay khi xuống núi lại thắc mắc một câu tưởng chừng mang tính giáo lý nhưng lại hé mở một chiều kích mầu nhiệm: “Tại sao các luật sĩ lại nói Ê-li-a phải đến trước đã?”

Theo truyền thống Do Thái, dựa trên sách Ma-la-ki, Ê-li-a – vị ngôn sứ không chết mà được đưa lên trời trong cỗ xe lửa – sẽ trở lại trần gian trước khi Đấng Mê-si-a đến, để chuẩn bị tâm hồn dân Chúa, canh tân đạo đức và đưa dân trở về với giao ước. Dân Do Thái chờ đợi Ê-li-a như dấu hiệu chắc chắn rằng Đấng Cứu Thế đang đến gần.

Tuy nhiên, điều trớ trêu là Ê-li-a đã đến nhưng họ không nhận ra. Chính Chúa Giê-su nói với các môn đệ: “Thầy bảo các con, Ê-li-a đã đến rồi, và họ không nhận biết ông, nhưng đã đối xử với ông như ý họ.” Và Người mặc khải rằng Ê-li-a ấy chính là Gio-an Tẩy Giả. Gio-an không phải là hiện thân thể lý của Ê-li-a, nhưng ông đến trong tinh thần và quyền năng của Ê-li-a. Ông sống nơi hoang địa, giảng dạy sự sám hối, mặc áo da thú, ăn châu chấu và mật ong rừng – một lối sống mang phong cách ngôn sứ xưa. Ông kêu gọi dân chúng quay về với Thiên Chúa, lên án tội lỗi, cảnh báo sự phán xét, và mạnh mẽ tố cáo sự giả hình. Nhưng thay vì được dân chúng đón nhận như một sứ giả của Thiên Chúa, ông bị xem là điên rồ, bị khước từ, và cuối cùng bị chém đầu vì đã dám nói lên sự thật. Cũng như các ngôn sứ trước đây, Gio-an Tẩy Giả không được nhận ra vì dân chúng đã đóng khung hình ảnh ngôn sứ theo những khuôn mẫu của họ. Họ mong đợi một Ê-li-a làm phép lạ, một sứ giả vinh quang, một người đáp ứng mong ước chính trị – nhưng Thiên Chúa lại gửi đến một con người khắc khổ, sống nghèo hèn, giảng sám hối và khiêm tốn mở đường cho Đấng Cứu Thế. Thái độ ấy cũng là một biểu hiện cho sự mù lòa thiêng liêng của con người: họ có thể biết Kinh Thánh, có thể giữ luật, nhưng lại không nhận ra dấu chỉ của thời đại, không nhìn thấy sự hiện diện của Thiên Chúa nơi những điều đơn sơ, khiêm tốn. Khi Gio-an bị khước từ, thì chính Đức Ki-tô – Đấng mà Gio-an chuẩn bị đường cho – cũng sẽ bị loại trừ, khước từ và chịu đau khổ. Chúa Giê-su cho các môn đệ biết: “Cũng vậy, Con Người sẽ phải đau khổ bởi họ.” Như thế, lời loan báo về số phận của Gio-an chính là lời tiên báo về cuộc thương khó của chính Chúa Giê-su. Vinh quang của núi hiển dung không tách rời khỏi thập giá của đồi Gôn-gô-tha. Ánh sáng vinh hiển không tách rời khỏi đau khổ và cái chết. Đó chính là nghịch lý của Tin Mừng – là điều khiến con người thời xưa và cả thời nay vẫn còn vấp phạm. Những ai mong chờ một Mê-si-a vinh quang mà không có thập giá, một đạo thánh thiện không đòi hỏi sám hối, một tôn giáo tiện nghi không cần hy sinh, đều sẽ không thể nhận ra Đức Ki-tô và không thể đón nhận Tin Mừng cứu độ.

Đoạn Tin Mừng hôm nay cũng soi sáng cho chúng ta hiểu hơn về sứ mạng và thân phận của người môn đệ Chúa: sống trung thành với sự thật, với lời kêu gọi sám hối và hoán cải, dù phải đối diện với sự hiểu lầm, khước từ, thậm chí là bách hại. Chính trong ánh sáng ấy, thánh nữ Lu-xi-a hiện lên như một chứng nhân sống động của đức tin và lòng can đảm. Thánh nữ đã không chọn sự thoải mái hay sự sống trần thế, nhưng đã chọn sự trung thành với Đức Ki-tô, chấp nhận bị sỉ nhục, tra tấn và tử đạo để giữ vững lời cam kết trinh khiết với Chúa. Ngài là hiện thân của một tâm hồn nhận ra “Ê-li-a đã đến”, nhận ra tiếng Chúa gọi trong lòng và can đảm đáp lại dù phải trả giá bằng chính mạng sống. Trong dòng lịch sử Hội Thánh, đã biết bao người như Gio-an Tẩy Giả, như thánh Lu-xi-a, và như bao vị tử đạo khác, đã đến, đã sống, đã làm chứng cho sự thật – nhưng không được nhận ra, bị khước từ, bị lên án. Điều đó cho thấy rằng, ánh sáng của Thiên Chúa không phải lúc nào cũng được chào đón bởi bóng tối của thế gian, và những sứ giả của Chúa không phải lúc nào cũng được lắng nghe bởi những đôi tai đã khép kín.

Tuy nhiên, sự trung thành của họ đã mở ra những con đường mới, đã để lại dấu ấn cho bao tâm hồn, và đã làm chứng rằng tình yêu mạnh hơn cái chết. Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta nhìn lại chính mình: liệu chúng ta có đang sống trong tâm thế tỉnh thức để nhận ra “Ê-li-a” đang hiện diện trong đời sống hôm nay không? Những lời kêu gọi hoán cải, những lời cảnh tỉnh từ Giáo Hội, từ Lời Chúa, từ lương tâm – chúng ta có đang lắng nghe và đón nhận? Hay chúng ta cũng như dân Do Thái xưa, đóng khung Thiên Chúa theo ý riêng, và bỏ qua sự hiện diện của Người trong những người đơn sơ, trong những sự kiện âm thầm? Có khi “Ê-li-a” đến qua một lời khuyên chân thành, một người nghèo cần giúp đỡ, một tiếng nói lương tâm giữa bao tiếng ồn thế gian – nhưng chúng ta lại không nhận ra, thậm chí còn khước từ. Vì thế, phần áp dụng vào đời sống giáo dân hôm nay là lời kêu gọi hãy mở lòng và mở mắt tâm linh để nhận ra tiếng Chúa trong từng biến cố đời thường, trong từng lời nhắc nhở từ Lời Chúa, từ Giáo Hội, từ người anh chị em. Người giáo dân được mời gọi sống như Gio-an Tẩy Giả – dọn đường cho Chúa đến, không phải bằng cách rao giảng to lớn, nhưng bằng đời sống khiêm tốn, trung thực, yêu thương và sám hối.

Hãy can đảm sống giữa một xã hội đầy thách đố, sẵn sàng nói không với gian dối, bất công, vô cảm. Đừng ngại bị hiểu lầm, bị chống đối, vì chính Chúa cũng đã chịu đau khổ như vậy. Hãy học nơi thánh nữ Lu-xi-a sự tinh tuyền của trái tim, lòng kiên vững trong đức tin, lòng can đảm trước mọi bách hại. Trong môi trường gia đình, hãy sống sự hy sinh và yêu thương tha thứ. Trong công việc, hãy sống công bình và tử tế. Trong cộng đoàn, hãy sống bác ái và hiệp thông. Hãy siêng năng cầu nguyện để không đánh mất khả năng nhận ra tiếng Chúa, và hãy khiêm tốn xét mình để thấy những lần mình đã “không nhận ra Ê-li-a”, đã khước từ lời mời gọi của Chúa. Hãy để đời sống mình trở nên “tiếng kêu trong hoang địa” của thời đại hôm nay, như một lời chứng cho thế gian rằng: Chúa đang đến – Người đã đến và sẽ đến – và chỉ những ai biết mở lòng đón nhận Người mới có thể thật sự sống trong ánh sáng vinh quang của Nước Trời.

Lm. Anmai, CSsR